ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
Zen, dieren en natuur Zenretraite 30 april – 4 mei
Dierenbevrijding en zen
In 1975 publiceerde de filosoof Peter Singer zijn invloedrijke boek Animal Liberation, dat dit jaar in een geactualiseerde Nederlandse vertaling verscheen als Dierenbevrijding Nu. Singer’s werk is een wake-up-call om de erbarmelijke omstandigheden waarin miljoenen dieren leven onder ogen te zien. Zijn begrip van bevrijding sluit verrassend goed aan bij de zenfilosofie. Zen leert ons te kijken zonder oordeel en het lijden van alle levende wezens te erkennen. Toegepast op dieren betekent dit niet alleen empathie, maar ook handelen: hoe kunnen wij bijdragen aan een wereld waarin dieren vrij zijn van onnodig lijden? Singer introduceerde de term speciesisme om het denken aan te duiden waarin mensen zichzelf boven dieren plaatsen. Deze overtuiging, vaak versterkt door religieuze en culturele tradities, heeft geleid tot de exploitatie van dieren als economische middelen, zonder oog voor hun welzijn. Het is de hoogste tijd om dit menscentrische wereldbeeld te corrigeren.Filosofische inspiratie
De discussie over dierenrechten is allesbehalve nieuw. Filosoof Jeremy Bentham stelde al rond 1800 dat de vraag niet is of dieren kunnen redeneren, maar of ze kunnen lijden. En lijden verbindt ons met alle andere dieren, aldus Bentham. De filosofe Martha Nussbaum sluit daarbij aan in haar boek Gerechtigheid voor dieren, waarin zij een pleidooi houdt voor het recht van dieren op een goed bestaan. Boeddhistische denkers zoals Matthieu Ricard (Waarom ik mijn vrienden niet opeet) en zenmeesters zoals Dogen en Ryokan hebben in hun werk keer op keer hun mededogen voor alle levende wezens benadrukt. Hun boodschap blijft actueel: hoe kunnen we leven in harmonie met de natuur en de dieren die ons omringen?Wat dieren ons kunnen leren
De Japanse zenfilosoof Masao Abe stelde dat dieren ‘zijn wie ze zijn’, terwijl mensen voortdurend twijfelen en zichzelf vergelijken. In de eenvoud en directheid van dieren kunnen we leren hoe we dichter bij onze eigen ware natuur kunnen komen. Dieren – of het nu huisdieren, boerderijdieren of wilde dieren zijn – spiegelen ons en nodigen ons uit tot reflectie. Hoe gaan wij om met het lijden dat we bij hen veroorzaken? En hoe kunnen we beter voor hen zorgen?Zen en actie
Zen is niet alleen een innerlijk proces, maar een ontwikkeling die inspireert tot handelen. Zoals de eeuwenoude zenboeddhistische gelofte luidt: ‘Hoe talloos de levende wezens ook zijn, laten we ons best doen ze allen te bevrijden.’Gastspreker
Tijdens de retraite zullen we samen mediteren, reflecteren en ons verdiepen in vragen rond onze wezenlijke natuur. Gastsprekers zijn: Dr. Michel Dijkstra die Ryokan’s poëzie en zijn mededogen voor dieren zal belichten. Dr. Merel Ritskes-Hoitinga die over zen en haar inzet ter voorkoming van onnodig dierenleed zal vertellen.ZenActueel Blog
Aanbevolen links:
Zen Incompany
Zen.nl winkel
ZenActueel nieuwe artikelen
Karate en zen
Workshop Zen and Therapy met David Brazier in Almere
Intenties voor een zenvol 2025
Mediteren helpt 83% bij herstel van Long COVID
Van/met pijn en verdriet naar verlichting
Zenfoto van de week 2025