ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
Stilte 2.0
Leven met tinnitus
Beata Blaszkowska / Zen.nl Rotterdam / 1 april 2025
Er zijn momenten in ons leven waarop we opnieuw moeten leren omgaan met veranderde omstandigheden. De realiteit verandert, en wat voorheen wel werkte, werkt nu niet meer.
Voor mij was zo'n moment het krijgen van tinnitus, een constante ruis in mijn oor. Het was een uitdaging om deze 'krekel' in mijn oor te accepteren. In de eerste weken probeerde ik mijn oude idee van het leven vast te houden. Ik vermeed meditatie omdat ik het innerlijke lawaai juist dan sterker leek te horen. Ik sliep met het raam open, in de hoop dat het geluid van de drukke straat in Rotterdam mijn eigen lawaai zou overstemmen, het lawaai dat ik niet wilde accepteren. Elke ochtend werd ik wakker met de vraag: hoor ik het nog? Is het er nog?
Ik worstelde met de gedachte dat ik nooit meer stilte zou ervaren. Maar toen stelde ik mezelf een vraag: Hoe vaak heb je eigenlijk gezegd “ik waardeer de stilte” vóórdat je tinnitus kreeg? Het antwoord was: nul. Dus hoe zeker ben ik dat ik stilte nodig heb om te kunnen leven?
Mijn eerste poging tot meditatie bracht weinig anders dan frustratie. Het voortdurende gezoem in mijn oor leek onontkoombaar, waardoor focussen bijna onmogelijk werd. Ik herinner me dat ik thuis op mijn meditatiekussen zat, worstelend om zelfs vijf minuten vol te houden. Hoe zou ik ooit twintig of zelfs twee keer minuten kunnen mediteren? De gedachte om terug te gaan naar de meditatiegroep leek ondraaglijk.
Toch wist ik dat weglopen geen oplossing was. De enige manier vooruit was er recht door heen te gaan. Zen leert ons dat lijden niet verdwijnt door het te vermijden, maar door het zonder verzet volledig aan te gaan. Dus keerde ik terug.
Toen ik weer in de zendo zat, gebeurde er iets onverwachts. De radiator begon te zoemen, en dat geluid mengde zich op een bepaalde manier met mijn tinnitus. Dit deed me denken aan de uitspraak: "Spring en het net zal verschijnen." Misschien was die zoemende radiator wel het net dat op dat moment verscheen.
Tijdens de meditatie had iedereen in de ruimte tinnitus kunnen ervaren, maar niemand zei iets. Omdat ik had besloten terug te keren, was er geen ontsnapping meer. Ik moest me afstemmen op het geluid in mijn oor en mijn volle aandacht geven aan het huidige moment waarin tinnitus centraal stond.
Meditatie bracht me dichter bij mijn ‘krekel’, en dit is wat er gebeurde:
"Ik kom na vandaag niet meer terug." Uitademen.
"Dit geluid is ondraaglijk." Inademen.
"Mijn leven heeft geen zin." Uitademen.
"Wat als het nooit stopt?" Inademen.
"Ik kan dit niet meer." Uitademen.
"Ik zal nooit meer stilte kennen." Inademen.
Iemand niesde. Uitademen.
"Morgen moet ik mijn tante bellen." Inademen.
Uitademen.
De switch gebeurde niet in één avond. Maar toen ik stopte met vechten en mijn gedachten gewoon liet zijn, veranderde iets. Het proces van acceptatie begon. Zen en meditatie hebben mijn tinnitus niet doen verdwijnen, noch brachten ze direct vrede. Maar ze leerden me om bij het ongemak te blijven, in plaats van het te vermijden. Ze lieten me leren luisteren zonder angst. Ze lieten me zien hoe gedachten komen en gaan, als golven op de oceaan—vergankelijk en voorbijgaand.
Door mijn gedachten zonder oordeel te observeren, verloren ze hun grip op me. De betekenis verdampte, en het gewicht verdween. De zinnen in mijn hoofd klonken niet langer zo absoluut. Ze kwamen en gingen, net als het gezoem zelf. Zo verloren mijn gedachten over tinnitus hun kracht.
Nu voel ik geen nostalgie meer voor de stilte van vroeger. Ik ben inmiddels één geworden met mijn tinnitus, en de stilte is teruggekeerd — maar in een nieuwe vorm. Ik begreep dat zolang ik tinnitus als iets buiten mezelf bleef zien, het me omringde als lawaai. Maar toen ik het niet langer als een vijand beschouwde en het volledig accepteerde, werd ik omringd door stilte.
Mijn nieuwe versie van stilte – Stilte 2.0 – is een onderdeel van mijn leven geworden en heeft me de ruimte gegeven om meer over mezelf te leren. Het geluid in mijn oren is niet veranderd, maar mijn relatie ermee wel en daarmee veranderde alles.
ZenActueel Blog
Aanbevolen links:
Zen Incompany
Zen.nl winkel
ZenActueel nieuwe artikelen
Zenvolle dankbaarheid maakt gelukkig
Wat wel werkt bij long-covid wordt niet genoemd
Internationale dag van de vrouw
Doe mee aan onderzoek naar meditatie en eenzaamheid
Carl Gustav Jung en zen
Ontdek meer uren in een dag met zen