ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
Kwetsbaar als een kreeft
Carine van de Tuijn / Zen.nl Arnhem / 18 maart 2025
Als een kreeft groeit, groeit zijn schaal niet mee. De schaal wordt te klein en het is ongemakkelijk. Wat doet de kreeft dan? Hij werpt zijn schaal af en groeit een nieuwe die beter past. Dit proces herhaalt zich zijn hele leven. In die periodes is hij kwetsbaar, maar de kreeft heeft geen keuze; het is een natuurlijk proces waar hij doorheen gaat. Als de kreeft naar een arts zou gaan om te klagen dat zijn schaal niet meer goed zit, zou hij waarschijnlijk pijnstillers of antidepressiva krijgen. En hij zou niet verder groeien.
Vastzitten in patronen
Deze mooie metafoor wordt gebruikt door Rabbi Twerski in een YouTube-filmpje over stress. Wij mensen groeien ook vaak uit onze ‘schaal’, we ontwikkelen ons en zijn niet meer dezelfde persoon als toen we jong waren. Helaas is het vaak te ‘eng’ om onze oude schaal af te werpen, ons kwetsbaar op te stellen en een nieuw mens te worden. We blijven vastzitten in oude patronen, waardoor het begint te piepen en te knellen. We voelen ons niet goed in ons vel, worden depressief, ziek of krijgen allerlei onverklaarbare lichamelijke klachten.Burn-out
Ik begon met zenmeditatie toen ik in een burn-out zat. Vanaf dag één was ik heel fanatiek en binnen twee weken zat ik iedere dag twee keer twintig minuten op mijn kussen. Daar gebeurde veel: ik kwam oude, vergeten pijn tegen, kreeg inzichten in mijn gedrag en besefte dat het tijd was om mijn oude schaal af te werpen. Omdat ik voelde dat ik verder wilde met mijn zelfontwikkeling, begon ik met het zioptraject (ziop = zenleraar in opleiding). Het gaf me een legitieme reden om aan mijn persoonlijke groei te blijven werken. Ik kwam uit mijn burn-out en begon dingen weer op te pakken met nieuwe inzichten en energie.Naarmate de tijd verstreek, kwam echter een oude overtuiging om de hoek kijken: "Ik ben niet goed genoeg, ik ben het niet waard. " Ik dacht dat ik gewoon weer ‘beter’ moest worden en doorgaan zoals ik altijd had gedaan. Anderen moesten op de eerste plaats komen, ikzelf was niet belangrijk. Ik stond altijd klaar voor anderen, maar had moeite om hulp voor mezelf te vragen. Iedereen mag fouten maken, maar ik moest altijd alles perfect doen.
Natuurlijk wist ik dat deze overtuigingen nergens op sloegen, maar om mezelf kwetsbaar op te stellen vond ik te eng. Ik hield mijn te krappe schaal vast.
In de loop van de tijd merkte ik dat ik steeds meer in mijn oude patronen verviel. In mijn persoonlijk leven gebeurde veel en mijn artrose werd steeds erger. Als ik goed in mijn vel zat, kon ik de pijn goed handelen, maar als ik het te druk had, kwam ik in een neerwaartse spiraal terecht. Alles begon weer te piepen en te knellen. Mijn schaal werd steeds krapper. Mijn Cesartherapeut gaf me de opdracht om zo nu en dan bedrust te nemen. Dit wekte veel weerstand op, maar langzaam lukte het me steeds vaker om die rust te nemen en voor mezelf te kiezen. Ik begon te accepteren dat ik niet altijd alles moet kunnen, dat ik mijn grenzen mag aangeven en dat ik goed genoeg ben zoals ik ben.
Zenleraren examen
Tijdens een coachingsgesprek met mijn opleider Arjen Hilhorst kwam het zenlerarenexamen ter sprake. Ik zou in maart examen doen, maar Arjen zette daar vraagtekens bij. Ik worstelde enorm met het schrijven van de artikelen. We spraken af dat ik zou nadenken over de mogelijkheid om het examen een half jaar uit te stellen.Terwijl ik terugliep van het gesprek naar mijn auto, besefte ik ineens dat het over een half jaar precies hetzelfde zou zijn. Ik zou weer in hetzelfde patroon vervallen, waarbij ik mezelf saboteer om lekker in mijn oude, te krappe schaal te blijven zitten.
Ik herinnerde me ineens weer de les over het Hartsutra: "Vorm is leegte, leegte is vorm. " Het citaat uit de hand-out van die les luidt: "Ook wij mensen zijn zowel vorm als leegte. Vorm verwijst naar de wijze waarop we gevormd zijn, hoe we nu zijn. Leegte verwijst naar ons potentieel. "
Kwetsbaar naar een nieuwe schaal
Ik ben als een kreeft die vastzit in zijn schaal, de vorm. Als ik die afwerp, kan ik groeien naar mijn potentieel, de leegte.Op dat moment besefte ik dat ik, als ik voor mezelf kies, anderen niet verlies, maar juist mezelf vind. Mijn schaal brak open. En hoewel het nog kwetsbaar voelt, weet ik dat er een nieuwe schaal gaat groeien. Tot ook die weer te krap wordt en vervangen mag worden.
ZenActueel Blog
Aanbevolen links:
Zen Incompany
Zen.nl winkel
ZenActueel nieuwe artikelen
De toekomst ligt in Boeddha
De Zen Challenge
Zen en zelfvertrouwen
Van bidden naar mediteren
Zen in communicatie De kracht van Dialoog
Help jij mee: meer bomen planten op 8 en 15 maart?