ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven

Boogschieten en zenmeditatie
Vakantie in Frankrijk 26 juli t/m 2 augustus
Redactie ZenActueel / Zen.nl Nederland / 30 januari 2025
Op 12 december jl. schreef Wilfred Scholten een mooi artikel in Trouw over een bijzondere Japanse sport die misschien niet iedereen kent: kyudo, Japans boogschieten. Dit is geen gewone sport, maar een eeuwenoude meditatieve traditie die de beoefenaar uitdaagt om lichaam en geest in balans te brengen. Kyudo wordt niet voor niets ‘meditatie in beweging’ genoemd. Het draait om zelfreflectie en innerlijke groei, en niet om het raken van de roos.
De weg van de boog
Kyudo, wat letterlijk ‘de weg van de boog’ betekent, vindt zijn oorsprong bij de samoerai. Wat ooit een martiale kunst was, transformeerde na de Tweede Wereldoorlog tot een contemplatieve praktijk, sterk geworteld in het zenboeddhisme. Zoals Peter Fokkens, een van de meest ervaren kyudo-beoefenaars in Nederland, het beschrijft: 'Het doel is om het doel te raken, zonder dat het doel jou raakt.' Een uitspraak die ook zo in de zenboeken zou kunnen staan.Deze paradoxale uitspraak benadrukt een kernwaarde van kyudo: het draait niet om succes of falen, maar om de reis zelf. Elk schot is een nieuw begin, een moment van introspectie en loslaten van hoop en vrees.
Meditatie in actie
Wat kyudo uniek maakt binnen de wereld van meditatie, is het fysieke aspect. Het ritueel bestaat uit zeven stappen, waarin de beoefenaar niet alleen de boog (yumi) spant, maar ook zijn geest traint. Het gaat om concentratie, ademhaling en het vinden van eenheid tussen lichaam en omgeving.Irma van ’t Hek, een regelmatige beoefenaar, beschrijft haar eerste ervaring met kyudo als magisch: 'Bij het spannen van de boog en het loslaten van de pijl voelde ik enorm veel energie door mijn lijf gaan. Het was alsof ik één werd met mijn omgeving.' Deze ervaring van verbinding en aanwezigheid is wat kyudo zo krachtig maakt.
Zelfreflectie en loslaten
Wat veel beoefenaars aanspreekt, is de spiegel die kyudo hen voorhoudt. Elk schot, of het nu succesvol is of niet, weerspiegelt de innerlijke staat van de schutter. Peter Fokkens legt uit hoe emoties zoals hoop en vrees tijdens het proces opkomen en hoe het doel kan veranderen van een uitnodiging tot een bedreiging. Het leren omgaan met deze emoties maakt kyudo een oefening in zelfreflectie en mentale kracht.Kyudo beoefenaar Stasio Wijnands voegt hieraan toe dat kyudo helpt om ongeduld om te zetten in geduld en slordigheid te transformeren in zorgvuldigheid. De fysieke feedback van de boog confronteert je direct met spanningen en angsten, wat een unieke uitdaging biedt binnen meditatievormen.
Een spiegel voor de ziel
Zoals in het Trouw-artikel treffend staat beschreven is kyudo een praktijk waarin de beoefenaar voortdurend wordt geconfronteerd met zichzelf. Obstakels zoals frustratie, angst of een onopgeloste ruzie kunnen tijdens een schot naar boven komen. In plaats van deze te vermijden, nodigt kyudo de beoefenaar uit om ze te doorzien en los te laten.De kracht van ademhaling
Kyudo en zenmeditatie hebben hetzelfde doel – zelfreflectie en aandachtstraining – maar ze maken gebruik van verschillende instrumenten. Waar kyudo de pijl en boog als spiegel gebruikt, gebruikt zen de ademhaling. Het praktische van de ademhaling is dat je die altijd en overal bij je hebt. Dit maakt het makkelijk om zazen (zittend mediteren) tot een dagelijkse oefening te maken, ongeacht de omstandigheden. Of je nu thuis bent, of met de tent op vakantie, mediteren kun je overal en altijd. Deze eenvoud is wat zen zo krachtig maakt, wat ook de basis vormt van de verbondenheid tussen deze twee wegen. Of je nu de boog spant of je adem volgt, beide paden leiden naar hetzelfde doel: innerlijke vrijheid en een diepe verbinding met jezelf en de wereld om je heen.Een uitnodiging
Ben je benieuwd naar deze vorm van meditatie in beweging? Of zoek je een nieuwe manier om met jezelf en je omgeving in verbinding te komen? Dan is de vakantie ‘Zen en boogschieten’ van 26 juli t/m 2 augustus misschien iets voor jou. Je hoeft geen ervaring met zen of boogschieten te hebben. Op het prachtige landgoed l'Huis Préau in Morvan, Frankrijk leggen Lydia Alferink (zenleraar) & Marc van Disseldorp (docent boogschieten) alle basisprincipes uit. De combinatie van zen en boogschieten biedt een unieke kans om jezelf verder te ontdekken en te groeien in aandacht, schot na schot, stap voor stap, ademteug na ademteug. Maar je hoeft natuurlijk niet te wachten tot de zomer. Je kunt nu alvast beginnen met een introductiecursus zenmeditatie bij jou in de buurt. Zie hier voor alle data van de cursussen en proeflessen.ZenActueel Blog
Aanbevolen links:
Zen Incompany
Zen.nl winkel
ZenActueel nieuwe artikelen





