ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
Van hernia tot zen
Hoe ben je op het zenpad gekomen?
Dat was een langzaam proces. Het begon met een existentiële crisis over de zin van het leven. Ik liep daar volledig op vast. Later leerde ik dat in zen ‘de zin van het leven’ een koan is, maar destijds probeerde ik het rationeel op te lossen. Ik ging naar een psycholoog, en hoewel ik begreep wat we bespraken, hielp het me niet. Achteraf besef ik dat ik te veel in mijn hoofd bleef en niet bij mijn gevoel kwam. Toen ik voor mijn werk drie maanden in Singapore verbleef, bezocht ik een boeddhistisch klooster. Daar vond ik een boekje met de titel The Purpose of Life en dacht dat ik daarin het antwoord zou vinden. Maar het boek gaf geen concreet antwoord. Dat was, achteraf gezien, heel zen. Het opende voor mij de weg naar het boeddhisme, waar ik me verder in ging verdiepen. Uiteindelijk zag ik op een dag in Zeist een bord langs de weg van Zen.nl, en dat bracht me echt op het pad.Hoe verliep je zenreis en waren er grote inzichten?
Het is vooral een geleidelijke reis geweest, zonder grote "aha-momenten". Elke stap bouwde voort op de vorige. Een belangrijk moment was een geleide meditatie en lichaamsscan, waarin ik ontdekte dat ik bepaalde delen van mijn lichaam niet kon voelen. Maar ik leerde dat ook dat oké was. Vanaf dat moment begon ik door meditatie steeds meer te voelen. De introductiecursus bood waardevolle oefeningen, zoals de rozijnoefening en het denkmodel dat de verbinding legt tussen denken en voelen. Het hele proces van bewustwording ging gestaag, en juist dat voortdurende, subtiele proces vind ik mooi. Het geeft me vertrouwen in wat er nog allemaal te ontdekken valt.Je hebt een deel van de introductiecursus liggend gevolgd. Hoe was dat?
Tijdens de introductiecursus had ik een hernia, waardoor ik de meeste meditaties liggend moest doen, ook tijdens de lessen. Zen wordt wel 'ruggengraattraining' genoemd, en dat gold zeker voor mij. Na mijn operatie had ik nog regelmatig pijn, maar die werd steeds minder, en nu heb ik geen pijn meer. Deze fysieke ontwikkeling ging hand in hand met een innerlijke groei. Ik leerde steviger in het leven te staan en verantwoordelijkheid te nemen, wat ik zie als het ontwikkelen van een sterke ruggengraat, zowel letterlijk als figuurlijk. Dat betekent voor mij duidelijke doelen stellen en leven vanuit mezelf, in plaats van te voldoen aan verwachtingen. Zelf wilde ik geen kinderen, maar ik kan nu wel verantwoordelijkheid nemen voor de puberdochter van mijn vriendin bij ons in huis. Ook op het werk neem ik gemakkelijker de leiding. En natuurlijk, het feit dat ik nu zenleraar ben en Jukai heb gedaan, brengt een bepaalde verantwoordelijkheid met zich mee.Wat heeft zen je geleerd voor je dagelijks leven?
Heel veel! Ik zit minder in mijn hoofd en heb minder de behoefte om overal controle over te hebben. Dat blijft een oefening, maar ik merk dat ik meer opensta voor wat er is. In mijn relatie sta ik zelfstandiger en leun ik minder op de ander. Bij mijn cursisten voel ik dat ik goed ben zoals ik ben. Dat heeft me meer vertrouwen gegeven, zowel in mezelf als in anderen. Dit vertrouwen kan ik nu ook doorgeven. Een concreet voorbeeld is mijn relatie met de puberdochter van mijn vriendin. Eerder zou het ongemak me teveel zijn geworden, en had ik wellicht mijn vriendin en haar dochter verlaten. Nu kan ik het ongemak dragen en erbij blijven, ook al is het soms moeilijk.Heeft zen jouw zelfbeeld veranderd?
Absoluut. Ik zie nu dat ik meer ben dan mijn gedachten. Omdat ik begrijp waar mijn gedachten vandaan komen, geloof ik er niet meer blind in. Het bewustzijn van mijn lichaam helpt me om beter in contact te staan met mezelf én met mijn omgeving. Daarnaast zie ik dat ik meer kan dan ik dacht. Naast mijn opleiding als ingenieur ben ik nu ook zenleraar, een compleet andere wereld. Ik word me steeds bewuster van de verschillende rollen en houdingen die ik inneem. Tijdens zenactiviteiten, zoals lessen of sesshins, neem ik de tijd, heb ik aandacht voor mensen en laat ik oordelen los. Op mijn werk ben ik juist gericht op deadlines, perfectionistisch en vooral bezig met verwachtingen. Het combineren van die twee werelden is een oefening, maar ik maak stappen. Zo ben ik vertrouwenspersoon geworden op mijn werk, waar ik bewust moet schakelen en mijn houding aanpassen. Dat vraagt tijd en rust voorafgaand aan gesprekken, waarin ik mijn gedachten loslaat en me openstel voor de ander.Hoe beoefen je zen in je dagelijkse leven?
Ik mediteer bijna dagelijks. Dat is een waardevol ritueel waarmee ik mijn dagen vormgeef. Ook sport speelt een belangrijke rol. De rituelen tijdens zenlessen en sesshins vind ik prachtig, maar die thuis toepassen, zoals schoenen netjes neerzetten of een stoel aanschuiven, blijft een uitdaging. Daar ben ik nog naar op zoek. Ik merk dat ik vaak in de doe-modus zit en wil dat meer in balans brengen met bewuste aandacht.Wat is het belangrijkste leerpunt dat je wilt delen met anderen?
Een van de belangrijkste lessen uit mijn zencoachopleiding is het aangaan van ervaringen. Oefeningen hebben me geleerd om niet weg te lopen, maar juist in de ervaring te blijven. Een voorbeeld is een oefening waarbij je tegenover elkaar zit, elkaar aankijkt en zegt wat je voelt bij de ander. Dat vond ik ontzettend moeilijk, omdat ik niet goed wist wat ik voelde en het lastig vond om dat te uiten. Toch heb ik geleerd om die ervaring aan te gaan. Wat je ook voelt, het brengt je iets. Zen heeft me laten zien dat ik niet hoef weg te lopen voor ongemak, maar het juist kan omarmen. Dat geeft me vertrouwen en dieper contact met mezelf en mijn omgeving.ZenActueel Blog
Aanbevolen links:
Zen Incompany
Zen.nl winkel
ZenActueel nieuwe artikelen
Wat is angst en hoe er mee om te gaan
Ik geloof dat ook kinderen behoefte hebben aan momenten van rust en zelfreflectie
Experiment: Zie alles als een droom
Door zen heb ik ingezien dat het leven draait om de verbindingen die je maakt
Recensie Nexus van Yuval Noah Harari
'Ik wil niet' ligt op het kerkhof