ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
Projecties bij Pasen
Goede Vrijdag
Op Goede Vrijdag zitten we ’s avonds met een deel van onze vriendengroep bij elkaar. Eén van hen stelt voor om zaterdagavond naar de paasmis te gaan. Of ik mee wil? Ik hou van kerken, maar kom er eigenlijk alleen als toerist. Van het christelijk geloof weet ik weinig, ben er niet mee opgegroeid. Soms zou ik willen dat ik er wat meer van wist, tenslotte is het onderdeel van onze cultuur. Dus dit leek me een mooie gelegenheid om te gaan.Licht
Op zaterdagavond komen we aan bij de Sint Janskerk in Laren en worden buiten verwelkomd met een vuur. We warmen ons aan het vuur, draaien vervolgens om en gaan door een dikke deur naar binnen. Binnen kopen we een boekje met teksten en een kaars van twee jongens in een rood-wit gewaad. We lopen verder de kerk in en nemen vooraan rechts plaats op één van de houten banken. De ruimte is imposant; zuilen, bogen, glas in lood, kroonluchters, het is er allemaal. Maar ik voel ook ongemak. “Wat doe ik hier eigenlijk, ik hoor hier niet, ik heb geen idee hoe dit gaat.” Ik kan natuurlijk gewoon afkijken bij de rest, maar de ‘buitenstaander bubbel’ heeft zich gemeld. Gelukkig kan ik wat kletsen met Taco, mijn vriend naast me, en hij maakt een opmerking over de wierook. Ik vertel hem dat we binnen zen wierook zien als symbool voor vergankelijkheid. Plotseling gaat het licht uit en zitten we in het donker. Ik hoor gestommel achterin, er zijn blijkbaar wat problemen met de techniek. Het duurt een tijdje, er ontstaat onrust om me heen, mensen draaien zich om. Ik vertrouw erop dat het goed komt en blijf voor me kijken.Elkaar het licht geven
Nadat we een tijdje in het donker zitten, hoor en voel ik iets van achteren in beweging komen. Ik kijk over mijn schouder, er wordt licht de kerk in gedragen, ik zie mensen in gewaden met grote kaarsen in het gangpad. Een héle grote ook. Ik denk aan Leonard Cohen, ‘The crack is where the light comes in’. En aan wabi sabi. Sinds een tijdje hebben we kinstsugi kopjes in de zendo, met een gouden scheur, prachtig. Ik zie mijn vrienden rechts naast me hun kaars pakken en volg hun voorbeeld. Vanaf het gangpad wordt bij de eerste persoon van onze rij de kaars aangestoken door een jong meisje in rood-wit gewaad. De mevrouw links naast me houdt haar kaars bij de mijne. Ik ben wat traag blijkbaar en zie uit mijn ooghoek dat iemand in de rij voor ons de kaars van de vriendin die rechts naast me zit, al heeft aangestoken. Ik word getroffen door dit ritueel; licht dat zich verspreid en wordt doorgegeven, ook tussen volstrekt vreemden. Mensen die om zich heen kijken en die zorgen voor de mensen naast hen en achter hen. Ik voel me meer op mijn gemak en ontspan: “Het is oké, ik mag er zijn, we zijn samen één.” Ik ben verbaasd over de impact die dit ritueel op me heeft en tegelijkertijd denk ik aan de theeceremonie. Afstemming, eenheidsbewustzijn, verbinding, dat raakt me altijd weer.Samenzang
Ondertussen wordt er gezongen. Ik lees mee in het boekje dat we gekregen hebben. Ik hou van de samenzang. Ook afstemming en verbinding. Hier en daar probeer ik wat mee te zingen, maar merk ook dat de woorden me tegenstaan. Dit is niet mijn wereldbeeld. Afgelopen week had ik met twee cursisten nog een gesprek over de hartsutra en hun weerstand om die te reciteren. Ik vind de hartsutra fantastisch en houd er enorm van om die samen te reciteren. Nu ik mijn eigen weerstand hier ervaar begrijp ik weer iets meer van die van anderen.Doping
Dan is er een intermezzo. Een man op de eerste rij komt bij de priester op het podium en er wordt water over hem heen gesprenkeld. Ik begrijp niet alle symboliek, maar er wordt verteld dat hij eerst een doopleerling was en nu leerling wordt. Mijn gedachten gaan naar de bijeenkomst in Eerbeek, vorige zomer. Naar de volgepakte zolder van het prachtige koetshuis aldaar, waar we met cursisten, vrienden, familie, bekenden en examinatoren samenkwamen voor een zenleraren-examen. Net zoiets als dit, alleen de zenmeester sprenkelde geen water.Communie
Bij de communie loop ik naar het gangpad en laat diegenen van mijn vrienden die dat willen, voorgaan. Weer voel ik de buitenstaander bubbel, maar dit keer heb ik er vrede mee, deze is niet voor mij realiseer ik me. Ik zing voorzichtig nog een paar Alleluja’s mee bij de koorzang, ik zou graag voluit mee willen zingen, maar ook hier voel ik terughoudendheid. Wat zing je dan eigenlijk? Sta ik daar wel achter?Verbinding
Na het beëindigen van de dienst voel ik lichte verbazing. Iedereen om me heen schudt me de hand. Volslagen vreemden, naast ons, voor ons, achter ons, die me ‘Zalig Pasen’ wensen, het voelt heel bijzonder. Zie je wel: ‘het is oké, ik mag er zijn, we zijn samen één.’ Buiten gekomen heeft ieder van mijn vrienden zijn of haar eigen verhaal: “Jammer van de saaie preek, teleurstellend, een goed verhaal, meditatief, heerlijk”. Het is maar hoe je ernaar kijkt. Voor mij was het een kennismaking met een wereld die ik niet ken. Sommige dingen staan me tegen, ik kan niet alles plaatsen, maar getroffen word ik door de rituelen en het gevoel van samenzijn. Nu nog zie ik het stralende gezicht van mijn volstrekt vreemde buurvrouw, die mij haar hand reikt. Verbinding die tastbaar wordt, dat is wat me raakt.ZenActueel Blog
Aanbevolen links:
Zen Incompany
Zen.nl winkel
ZenActueel nieuwe artikelen
Van hernia tot zen
Wat is angst en hoe er mee om te gaan
Ik geloof dat ook kinderen behoefte hebben aan momenten van rust en zelfreflectie
Experiment: Zie alles als een droom
Door zen heb ik ingezien dat het leven draait om de verbindingen die je maakt
Recensie Nexus van Yuval Noah Harari