whatsapp
 

 

ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven




Zen.nl, Zen, meditatie, leren mediteren, zintuigen, Het grote zen doe boek, bewustzijn, zintuig, proeven, gedachteloos, oefeningen, theater, verbinding, rustig, zorgvuldig, aandacht



Oefen je zentuigen



Redactie / Zen.nl Nederland / 21 mei 2024

In Het Grote Zen Doe Boek dat onlangs, met een uitgebreid voorwoord van Rients Ritskes, verscheen wordt veel aandacht besteed aan bewustwording en aan bewustzijn, en daarom is een belangrijk gedeelte gewijd aan de rol van zintuiglijke ervaringen. In het hoofdstuk Zentuigen wordt op herkenbare wijze en met de nodige humor ingegaan op prikkels die intern worden opgevangen en de prikkels die van buitenaf door onze zintuigen worden geregistreerd. Aan het einde van het hoofdstuk vind je enkele zintuiglijke oefeningen waarmee aandachtig bewustzijn kan worden vergroot.

Hieronder lees je (met toestemming overgenomen uit Het Grote Zen Doe Boek) hoe een kleine week vasten kan bijdragen aan je bewustzijnsontwikkeling.

Proeven

Rogier ‘is er helemaal klaar voor’. Hij zit met gesloten ogen in het midden van de kring en geniet zichtbaar van onze aandacht. Het Grote Genieten moet echter nog beginnen. Rogier heeft namelijk een kuurtje gedaan waaraan op dit moment een einde komt. Terwijl zijn gebruikelijke bankiersleven gewoon zijn weg vond tussen rentes en tarieven, heeft hij vijf lange dagen afgezien van voedsel en zich met thee en sapjes op de been gehouden. Hij heeft gezaaid in lijdend volharden en vandaag mag hij oogsten door zijn verwachtingen in te lossen.

Hij voelt zich heel helder in zijn hoofd en schoon in zijn lichaam, ‘alsof de wanden zijn gestript en van een fris nieuw behangetje voorzien’. Dat was ook de reden voor het volgen van deze vastenkuur: opruimen, reinigen en weer echt proeven wat je eet en het niet gedachteloos en zonder waardering naar binnen schuiven. Van Big Mac naar Lekkere Trek, met andere woorden. Het verbaasde hem dat een lichaam blijkbaar best een tijdje zonder voedsel kan en dan prima blijft functioneren. Dat besef herstelde het contact met zijn lijf en hij durfde er meer dan voorheen weer op te vertrouwen. Maar nu zou hij dan wel graag willen beginnen.

Lotte zit naast hem en houdt een stukje fruit onder zijn neus. Rogier glimlacht en een lichte zucht ontsnapt via zijn neusgaten aan zijn buik. ‘Mmm, appel’, zegt hij. De spieren van zijn gezicht lijken zich te ontspannen wanneer Lotte er kort mee over zijn lippen strijkt. ‘Ahhh’, kreunt hij licht bij het uitademen en veegt met zijn tong de smaak naar binnen. ‘Mmm.’ Hij smakt een keer en steekt met geopende mond zijn kin naar voren, als een vogeltje dat gevoed wil worden. Lotte houdt hem het partje appel voor en voorzichtig sluiten zijn lippen zich eromheen. Ze lijken het eerst te willen aftasten alvorens het op zijn tong mag vallen. Volledig geconcentreerd buigt hij zijn hoofd en brengt langzaam zijn kaken naar elkaar. De mensen om hem heen volgen met ingehouden adem de beweging.

Rogier is niet van het subtiele werk, maar nu lijkt het alsof iedere nieuwe molecuul in zijn mondholte apart onderzocht moet worden. Dan komt het: hij heeft erin gebeten. ‘Owww’, horen wij. Hij kauwt nog een keer en zuigt zijn wangen naar binnen alsof hij ieder aromatisch deeltje naar de juiste papil wil dirigeren. In gedachten hoor ik Kees van Kooten zeggen: ‘Honderd keer kauwen zodat het gelijkmatig in je bloed komp.’

‘Ik heb nooit geweten dat appel zo lekker kan zijn’, zegt Rogier en in zijn weer geopende ogen zien we de bankier tot leven komen: ‘Is er meer?’

Teasers

We zijn zo gewend aan het goed functioneren van onze zintuigen dat we ons vaak alleen van de werking ervan bewust zijn wanneer de werking verstoord is of wanneer de prikkel veel sterker is dan gebruikelijk. Deze teasers zijn kleine oefeningen om je in verbinding met jouw zintuigen te brengen. Je kunt je voornemen dezelfde oefening gedurende de dag enkele keren te herhalen. Doe het op zen-volle wijze: rustig, zorgvuldig en met aandacht.

Zen.nl, Zen, meditatie, leren mediteren, zintuigen, Het grote zen doe boek, bewustzijn, zintuig, proeven, gedachteloos, oefeningen, theater, verbinding, rustig, zorgvuldig, aandacht

Oefening: Vergroot je bewustzijn

Deze oefening is een letterlijke stap richting bewustwording. Spreek met jezelf af om een handeling die je altijd automatisch verricht, nu in vol bewustzijn te doen. Neem je bijvoorbeeld voor om een maand lang een ruimte telkens als eerste met de linkervoet binnen te gaan. Op die wijze maak je bewust contact met de omgeving waarin je verkeert en loop je niet ‘zomaar’ een kamer in. Je zult dan merken hoe lastig het bijvoorbeeld kan zijn wanneer deuren aan de ‘verkeerde’ kant scharnieren. Je zult je bewust worden van jouw gedachten (‘wanneer ik dadelijk naar binnen ga’, of: ‘ik ben net vergeten ...’).

Ervaar bewust de gevoelens die volgen op deze gedachten; blijheid bijvoorbeeld omdat je eraan gedacht hebt of boosheid omdat je het wéér vergeten bent. In reactie hierop kijk je misschien uit naar de volgende drempel om nog een keer blij te kunnen worden, of ben je er klaar mee en stop je met die onzin – het lukt immers toch niet.

Deze eenvoudige oefening kan helpen bij het vergroten van jouw bewustzijn; het vertelt je hoe je in het leven staat, en hoe je omgaat met omstandigheden, anderen en met jezelf.