ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
Bevrijd van hoop?
Bijwerkingen van hoop
"Hoop doet leven" is een bekend Nederlands spreekwoord. Het drukt de gedachte uit dat hoop een krachtige motivator is die mensen in staat stelt om door te gaan, zelfs in moeilijke tijden. Het spreekwoord suggereert dat hoop essentieel is voor het behouden van een positieve kijk op het leven en het vinden van veerkracht in uitdagende situaties. Maar hoop is niet zonder risico’s. Vanuit de hoop op een verbetering bouwen we beelden en verwachtingen op die lang niet altijd uitkomen. Het leven trekt zich niet veel aan van wat wij ervan verwachten. En als dat gebeurt, is “Leiden in last”, dan treedt gemakkelijk teleurstelling en frustratie op. Want wanneer hoop te veel samengaat met verwachtingen, dan wordt het gemakkelijk een bron van lijden, van wanhoop, machteloosheid en mogelijk zelfs depressie, als de resultaten van je inspanningen niet aansluiten bij dat wat je ervan had verwacht.Moedeloos
Dit fenomeen is binnen veel idealistische bewegingen, zoals de milieu- en vredesbewegingen bekend. Mensen worden na verloop van tijd moedeloos en haken af. Zorgen worden angsten en met steeds meer zichtbare vormen van ontwrichting van het klimaat en de biodiversiteit wordt het voor veel mensen een hele uitdaging de moed erin te houden. Hoe is het te voorkomen dat we bij de pakken neer gaan zitten? Moeten we dan de hoop bij voorbaat opgeven?Bevrijde hoop
Zenmeester Rients Ritskes gaf tijdens een opleidingsdag voor zenleraren het gezelschap een oefening om hoop op te geven. Hij legde uit waar het volgens hem om gaat: niet om het opgeven van de hoop, maar het kunnen loslaten van de daaraan gekoppelde verwachtingen. Je zou kunnen spreken van ‘bevrijde hoop’. Bevrijde hoop is hoop zonder te veel verwachtingen. Bevrijde hoop is inspiratie om de handen uit de mouwen te steken, zonder te hechten aan het beoogde resultaat. Dat wat je doet met aandacht en toewijding doen, dat is wat je kunt en dat geeft veel voldoening en inspiratie om ermee door te gaan, ook al is het resultaat vaak anders dan je had voorzien.Actieve hoop
Joanna Macy, een boeddhistisch geschoolde leraar in de Verenigde Staten, ging op basis van de ervaringen met wanhoop en depressie onder milieuactivisten zo’n dertig jaar geleden, op zoek naar alternatieven voor het mechanisme van hoop, verwachting en teleurstelling. Zij ontwikkelde het begrip ‘actieve hoop’. Actieve hoop omvat een proactieve houding ten opzichte van het leven. Het impliceert het nemen van verantwoordelijkheid voor acties en keuzes, zonder gehecht te raken aan specifieke uitkomsten. Actieve hoop gaat over het cultiveren van de juiste houding en handelingen in het huidige moment, zonder verwachtingen voor de toekomst. Joanna Macy legt hiermee het accent op het ontwikkelen van een levenshouding.Zet de stap
De stap van traditionele hoop naar bevrijde en actieve hoop vergt oefening. Het gaat daarbij om mentale conditie en onze zentraining is daar bij uitstek op gericht. We zullen in de komende natuursesshin onder andere stilstaan bij het gedachtengoed van Joanna Macy. Ze ontwikkelde ‘The Work That Reconnects’, het principe dat pijn en verdriet die je ervaart en zorgen die je hebt over de toekomst je laten zien waar je liefde voor het leven naar uitgaat en dat dit een bron van energie is om in beweging te komen. Het werk van Joanna Macy toont overlapping met de principes van zenbeoefening. Beide benadrukken het belang van verbondenheid met de natuur en het erkennen van samenhang van alles dat leeft. In de komende natuursesshin besteden we aandacht aan het mentale door te mediteren, aandacht aan de samenhang door te werken in de natuur en aandacht voor empowerment door stil te staan bij hoe bevrijde/actieve hoop ons energie geeft om te doen wat er gedaan moet worden.Doe mee
Wil je meer weten over hoe bevrijde en actieve hoop je leven kan veranderen en wil je oefenen in en met de natuur, kom dan naar de natuursesshin in Havelte in augustus. klik hier voor meer info en/of aanmelding voor de natuursesshin van 26 t/m 30 augustus 2024ZenActueel Blog
Aanbevolen links:
Zen Incompany
Zen.nl winkel
ZenActueel nieuwe artikelen
Zenleraar Joke Batink vertelt: ‘Het leven is geen generale repetitie’
Felicitaties voor Arthur
Ingrid over haar cursus zenmeditatie
Zen, Rammstein en alles willen
Hoe besmettelijk bubbels zijn
Verantwoordelijk voor de ander?