ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
Mijn vogelnestjes vallen uit de boom
Grond en plaats
Grond en plaats zijn twee begrippen die Stephen Batchelor gebruikt om de veranderlijkheid van het leven te verklaren, te ervaren en te accepteren (Boek: Terug naar de Boeddha). Hij beschrijft 'grond' als de continue verandering en 'plaats' als de zekerheid die we voor onszelf in ons denken construeren.Vogelnestjes
Tijdens een sesshin in Lochem wilde ik deze begrippen tastbaarder maken. Bij het horen van de fluitende vogels in de bomen rond de zendo dacht ik aan vogelnestjes. Sommige nestjes blijven jarenlang in de boom zitten, terwijl andere bij de eerste en beste windvlaag al naar beneden vallen. De illusie van een eeuwig nestje noem ik 'plaats', een zelfbedachte zekerheid. Het ervaren van de tijdelijkheid van je nestje zou je 'grond' kunnen noemen. Een nest dat uit de boom valt, laat me met een schok de grond ervaren. Nestjes zijn belangrijk, bieden beschutting en veiligheid. Het probleem ontstaat wanneer ik dit tijdelijke nestje beschouw als een blijvende werkelijkheid, waardoor lijden wordt veroorzaakt. Lijden is de weerstand tegen verandering. Ik zie de zendo als een groot nest waarin we oefenen om ons over te geven aan de grond, ons leven in alle veranderlijkheid echt onder ogen te zien. Dit is moeilijk, veel mensen verdragen het maar nauwelijks.Gevallen nestjes
Een jaar geleden vroeg ik tijdens een les aan iedereen wat hun nestjes waren die eerder uit de boom zijn gevallen. Het was een ontroerende les waarin mensen veel ervaringen deelden: ziekte, het einde van een relatie, een deuk in zelfvertrouwen, verlies van een dierbare, afwijzing door een kind, realisatie dat het werk niet is wat ze willen. Het besef dat het nest altijd tijdelijk is helpt. Ik oefen mezelf om me steeds bewust te zijn dat alles tijdelijk is en juist vanwege die tijdelijkheid ervaar ik elk moment en elke situatie ook als uniek en kostbaar.Kunst
Tussen kerst en oud en nieuw waren we een paar dagen in Leeuwarden, waar we het Fries Museum bezochten. Op de bovenste verdieping werden we verrast door een kunstwerk van de Kosovaarse kunstenaar Petrit Halilaj. Het leek op een enorm vogelnest, met takken als nestjes aan de muur en vogeltjes van keramiek. Bij nader inzien bleken de vogeltjes ook kommetjes, scherven en brokstukken keramiek te zijn. Het keramiek is afkomstig uit een opgraving op de grens van Kosovo en Servië en werd betwist door beide partijen. Petrit Halilaj maakte afgietsels van alle archeologische vondsten en gaf ze in dit kunstwerk vleugels. De brokstukken mochten zich bevrijden van hun oorspronkelijke betekenis en nieuwe vorm aannemen, als een nest dat uiteenspat en weer vorm krijgt.Transformatie
Dit kunstwerk illustreerde voor mij het moment van transformatie, waar plaats verandert in grond. Het moment waarop ik voel dat ik leef, zelfs als het pijn doet en schuurt. Door te mediteren ontwikkel ik steeds meer vertrouwen om door de nestjes heen te kijken en de grond te zien. Het leven aan te ervaren zoals het nu is. Op donderdag 22 februari 2024 start de online cursus: Zenvol omgaan met verlies en dood. Klik hier voor meer informatie en aanmeldingenZenActueel Blog
Aanbevolen links:
Zen Incompany
Zen.nl winkel
ZenActueel nieuwe artikelen
Van hernia tot zen
Wat is angst en hoe er mee om te gaan
Ik geloof dat ook kinderen behoefte hebben aan momenten van rust en zelfreflectie
Experiment: Zie alles als een droom
Door zen heb ik ingezien dat het leven draait om de verbindingen die je maakt
Recensie Nexus van Yuval Noah Harari