whatsapp
 

 

ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven




Zen.nl, Zen, meditatie, leren mediteren, Rients Ritskes, luisteren, steen der wijzen, koan, doen of niet-doen, loslaten, gevoel, antwoord



Luisteren naar de steen der wijzen



Leonne Boogaarts / Zen.nl Nijmegen / 12 maart 2024

Leonne volgt vanuit haar woonplaats Berlijn online de gevorderdenlessen in Nijmegen. Zelfs de koanstudie hoeft er op die afstand niet bij in te schieten. Het persoonlijke onderhoud met Rients gaat via beeldbellen met Whatsapp. In dit artikel doet ze verslag van haar avonturen met de koan “Wat zegt de steen der wijzen?”.

Kennismaking

Ik loop over straat en denk aan mijn nieuwe koan “Wat zegt de steen der wijzen?”. In Het nieuwe koanboek wordt aanbevolen om voor het bestuderen van deze koan een steen te zoeken die je aanspreekt. Het is december en in Berlijn zet de schemer al om drie uur in. Geen tijd om in het bos een mooie steen te zoeken. Waar vind ik een steen in de stad? Kijk dan! Ik zie een vierkante steen op de stoep liggen. Hij maakte deel uit van een groep stenen die de rand tussen stoep en gebouw siert en is op de een of andere manier losgeraakt. Ik stop hem ietwat beschroomd in mijn jaszak. Mag je een losse straatsteen zomaar mee naar huis nemen?

Als ik die avond mediteer, ligt de steen naast mijn kussen. Bij iedere uitademing stel ik me in gedachten de vraag “Wat zegt de steen der wijzen?”. Na afloop pak ik hem en vraag me af waar hij vandaan komt. Eens moet hij zo mooi vierkant uit een rots gehouwen zijn. Waar was dat? Wanneer? Door wie? De steen kaatst de vragen terug. Uit welke rots ben jij gehouwen? Als ik hem de volgende dag bij daglicht bekijk, zie ik mysterieuze kleurverschillen, grove en fijne plekjes. Sporen van het leven waarvan ik ook niet altijd weet waar en wanneer ik ze heb opgelopen.

Beter luisteren

Dagelijks mediteer ik twee keer twintig minuten en luister naar de steen. Ik zet hem op mijn bureau als ik aan het werk ben en als ik naar buiten ga zit hij in mijn jaszak. Ik projecteer een deel van mijn innerlijke dialoog op de steen: “Best een leuke avond toch?”. “Ja gezellig, maar het eten had beter gekund”. Soms echoot de steen een interessante gedachte, die ik tijdens het persoonlijk onderhoud als antwoord presenteer. Rients knikt me via het telefoonscherm bemoedigend toe en adviseert me om nog beter te luisteren.

Na enkele weken intensief luisteren komt er tijdens de meditatie een gevoel bovendrijven dat via de steen woorden lijkt te krijgen en teruggekaatst wordt als een gedachte uit een diepte van waaruit normaal geen gedachten ontspringen. Deze gevoelsgedachte geef ik tijdens het volgende persoonlijk onderhoud als antwoord op de koan. Het antwoord wordt goedgekeurd. Ik krijg weer een andere koan: Doen of niet doen?

Loslaten

De volgende dag leg ik de steen uit gewoonte weer naast mijn kussen voor de ochtendmeditatie. Bij iedere uitademing vraag ik “Doen of niet doen?”. Die ochtend blijft het stil. Geen echo. Geen teruggekaatste gedachtenspinsels. Naast me ligt een gewone zwijgende steen.

Bij deze koan kan de steen me niet meer helpen en ik besef dat ik hem moet loslaten. Je kunt tenslotte niet blijven rondlopen met zo’n steen. Ik breng hem weer terug naar de plek waar ik hem gevonden heb. Het voelt als een afscheid en ik raak hem nog even aan. Sindsdien ben ik er een paar keer langs gelopen. Ik denk hem te herkennen, maar er liggen meer losse stenen, die allemaal heel veel op elkaar lijken.