ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
Ik wil bomen gaan planten, voor onszelf:
een zacht ritselende revolutie
Tommy Wieringa 23 oktober 2024
Redactie ZenActueel /
Zen.nl Nederland / 24 oktober 2024
Over de auteur
Tommy Wieringa is schrijver en columnist voor de Volkskrant. Deze column is woensdag 24 jl. gepubliceerd in de Volkskrant en met toestemming overgenomen.
In 2014 deed ik in het
Algemeen Dagblad en de aangesloten regiokranten een oproep aan boeren om schaduwbomen te planten voor koeien en schapen. Die arme beesten stonden in de zomerdag verstoken van koelte en schaduw in de brandende zon te sudderen, en kropen zoveel mogelijk in elkaars lage schaduwen weg. Bij een bevriende boer haalde ik op een hete dag eens een schaap uit een weiland met een zwartverbrande schedelhuid die was opgekruld als bacon; het dier moest worden afgevoerd voor een noodslachting.
Om mijn goede wil te tonen, beloofde ik de eerste vijftig schaduwbomen zelf te komen planten. Tot mijn verrassing meldde zich een heel aantal boeren, een tijdlang reed ik met een aanhanger vol winterlindes en Chinese appels door het land.
Dezer dagen denk ik opnieuw veel aan bomen. Ik las
Bomen en bossen van Ton Lemaire en
Het levende laten opvlammen van Baptiste Morizot. Een bomenkenner bij Staatsbosbeheer vertelde me dat half Nederland met bos bedekt zou moeten zijn om 10 procent van onze jaarlijkse uitstoot te compenseren. Een aanlokkelijk perspectief, leek me. In 1850 was slechts 1 procent van het oppervlak begroeid met bomen, tegenwoordig schommelt het rond de 12 procent (heide, duinen en stranden incluis). 54 procent van het areaal is in gebruik voor de agro-industrie, 13 procent wordt ingenomen door gebouwen en wegen, de rest is vooral water.
Ik woon op een dijk die uitziet over een drooggemaakt en ingepolderd meer. Soms fantaseer ik dat er bomen groeien. Een klimaatbestendig loofbos, binnen de ring van oude dijken, vol zomereiken, winterlindes, haagbeuk en kers. Er vindt nauwelijks onderhoud plaats, we laten de boel de boel.
In
Het levende laten opvlammen is te lezen wat er dan gebeurt. ‘Een bos in vrije evolutie doet wat het leven doet: het vecht spontaan tegen de opwarming van de aarde door het broeikaseffect te beperken. Het slaat CO2 op, des te meer naarmate de bomen ouder en eerbiedwaardiger zijn. Het werkt aan de zuivering van water en lucht, aan de vorming van grondsoorten, aan de vermindering van erosie, aan de ontwikkeling van een rijke biodiversiteit: het is veerkrachtig, in staat klappen op te vangen van de klimaatverandering die eraan komt. Dat doet het niet voor ons, maar het doet het, en die gaven zijn van onschatbare waarde.’
Ik wil opnieuw bomen gaan planten. Ditmaal niet alleen voor het vee maar ook voor onszelf. Omdat een boom de volmaakte aflaat is – de greenwashing van luchtvaartmaatschappijen is er berucht om. En ook omdat bomen troost en geruststelling bieden, en het planten ervan een activerend panacee is tegen de somberheid over deze tijd. Het is het beste wat je na je dood kunt achterlaten, wist ook Luther: ‘Als je weet dat je morgen gaat sterven, plant dan vandaag je boompje’.
Met de organisatie Zen.nl zoek ik ruimte om bomen te planten. Er is een startkapitaal, er zijn vrijwilligers, er is een contactpersoon. Wie ruimte voor bomen beschikbaar heeft, graag bericht aan Dirk Polder,
dirk@zen.nl. Het hoeven geen grote percelen te zijn, reepjes grond zijn ook goed. Een terrein ter grootte van een tennisbaan is al heel geschikt voor een
tiny forest, maar ook een rijtje bomen langs een pad of sloot volstaat voor een rijkere biodiversiteit. Eerder werden al percelen beplant in Amersfoort en Delft, waarin het levende inderdaad opvlamt. Laten we een zacht ritselende bomenrevolutie beginnen.