whatsapp
 

 

ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven




Zen.nl, Zen, meditatie, leren mediteren, plan, goede voornemens, zelfmededogen, zenbeoefening



Door zen plan uitgevoerd



Pieter-Jan Aartsen / Zen.nl Amsterdam / 11 april 2024

Pieter-Jan doet verslag van zijn ontwikkeling om oude goede voornemens nu echt in de praktijk te brengen en dat met opmerkelijk resultaat, zelf geweven sjaal en een heel zenvol gevoel.

Lang gekoesterd plan

Afgelopen jaar heb ik een lang gekoesterd plan eindelijk ten uitvoer gebracht: ik weef. Vele vakanties in Frankrijk heb ik me vergaapt aan prachtige tapisserieën in kerken en kastelen. Steeds sterker werd de drang in mij om me ook eens aan dergelijk handwerk te zetten. Het verlangen groeide om zulke stille getuigen van een diep doorvoelde beleving aan de wand van mijn muziekkamer te kunnen hangen.

Tegendraadsheid

Meer ervaring met textiel dan uit tegendraadsheid sokken breien in mijn studententijd had ik niet. De cursus was daarom vooral een ontnuchtering en een confrontatie met de harde werkelijkheid. Beginnen met weven doe je op een getouw. De essentie van weven op een getouw is dat je door het kruisen van inslagen op een goed gespannen schering patronen maakt, waarbij kleurafwisseling en het variëren van de lengte in en verhouding van horizontale en verticale lijnen (de bindingen) de ingrediënten zijn. Mooie (onregelmatige) taferelen of bloemcomposities waarvan ik droomde: dat is hogere school en voor later.

Weven en zen

Weven lijkt erg op zen: tellen en als je afgeleid bent gewoon opnieuw beginnen. Met dit verschil dat dat bij weven soms betekent dat je het werk van het afgelopen uur eerst (met evenveel aandacht) moet uithalen: verschillende keren heb ik tientallen reeds ingeregen hevels weer moeten uithalen vanwege een fout tegen het patroon. Om nog maar te zwijgen van knopen of draadbreuk in de schering: dat leidt onherroepelijk tot littekens in je weefsel. In de fase waarin ik verkeer is een grote dosis zelfmededogen (of frustratietolerantie) vereist en moet de neiging om voortijdig de schaar in de schering te zetten regelmatig worden onderdrukt.

Lange trap

Ik heb me niet laten ontmoedigen en kwam in een groep waarvan sommigen al zelf wol kaarden, spinnen en verven, en anderen met jarenlange textielervaring onmiddellijk de eigenschappen van wol, katoen, linnen en zijde voor toepassing in het weven konden duiden. Ik begreep dat ik bezig was de eerste trede van een hele lange trap te beklimmen. Frankrijk is nog mijlenver weg.

Geweldig genoegen

Maar intussen heb ik dingen gedaan waarvan ik niet vermoedde dat ik het kon en dat ik er een geweldig genoegen aan zou beleven. Naast een ruim aantal proeflapjes heb ik enkele shawls, een serie kerstservetten en een tafelloper geweven. Maar wat meer is: ik zie ineens overal dingen die er altijd al waren, maar die mijn aandacht eerder nooit hebben gehaald.

Hanenvoet

Die jas van mijn vader, die ik vroeger mooi vond; ik weet nu waarom: het waren niet alleen de kleuren, maar ook het subtiele motief: de pied-de-poule (hanenvoet). Sterker, ik heb die nu ook zelf toegepast in een van de shawls. Theedoeken zijn intussen voor mij ook niet alleen meer een gebruiksvoorwerp, maar fijne weefsels die behalve goed vocht opnemen ook een compositie zijn. Een geweven stoelzitting of een iemand met een bijzonder jasje op de rij voor mij in de concertzaal: ik moet er naar kijken voordat ik tot de orde van de dag overga.

Rustig blijven zitten

Al hangen er nog geen tapisserieën in mijn muziekkamer, ik heb wel een eerste les over weven geleerd: het is de oogst van aandacht. Ik ben ervan overtuigd dat mijn zes jaren zenbeoefening een grote rol hebben gespeeld in het omzetten van mijn latente verlangen om te gaan (en te blijven) weven in daden. Gewoon zitten, niet toegeven aan verleidingen en op vaste tijden mediteren maakt het mogelijk de wereld en jezelf te herscheppen. Zo heb ik leren zien.