whatsapp
 

 

ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven




Zen.nl, Zen, meditatie, leren mediteren, sesshin, zentuin, taak, aandachtig, perfectie, kijken, doen, inzicht, leraar

Foto: detail uit de zentuin in Lochem




De zentuin als leraar



Maarten Raaijmakers / Zen.nl Nijmegen / 30 april 2024

Tijdens de sesshin raakte Maarten gebiologeerd door het werk dat in de zentuin werd gedaan. Hij keek ernaar en begreep niet goed wat ze aan het doen waren. Toen hij zelf ging helpen, ontstond een wezenlijk inzicht.

Mediteren in het beroemde Eiheiji klooster tijdens Zentuinen studiereis? Zie voor meer informatie en aanmelding: Zentuinenreis 2025

Kijken naar de zentuin

Die ochtend zat ik daar, in mijn zwarte kleding en zonder schriftje, in een stoel voor het raam, te kijken. Dit was mijn tweede sesshin in Lochem, op de Paasberg. Deze keer mocht ik iedereen 's ochtends wakker maken. Daardoor had ik tijdens de samu in de ochtend tijd om even niets te doen. In die tijd besloot ik in een stoel te gaan zitten, voor een groot raam, om te kijken wat er in de zentuin gebeurde.
Er werden blaadjes en takjes tussen de steentjes van de zentuin gehaald en de zijkanten werden vrijgemaakt van de bruin gekleurde bladeren die van de struiken gevallen waren. Ik vond het interessant wat er gebeurde. En ik werd benieuwd hoe het verder zou gaan. Het werk in de zentuin gebeurde niet alleen tijdens de samu, ook op andere momenten.

Kijken naar het werk in de zentuin

Het werken in de zentuin verliep stap voor stap. Nadat de eerste bladeren en takjes weggehaald waren, werd een laag steentjes in een soort zeef geschept. “Waarom zou je eerst de takjes en bladeren weghalen als je daarna toch alles eruit schept?” vroeg ik me af. “Wat heeft het dan voor nut gehad om de takjes en bladeren eerst weg te halen, als tóch alles eruit gaat?” Het leek me zo onzinnig.
Na het zeven gingen de steentjes een emmer in. “Waarom zou je ze eerst zeven en daarna in een emmer doen?” Het riep heel veel vragen bij me op. Vragen waar ik geen antwoord op had. Vragen waar ik geen antwoorden op kreeg. Het was niet logisch voor me.

Van kijken naar doen

Iedere ochtend, iedere pauze, zat ik in de stoel, achter het glas, te observeren wat er in de zentuin gebeurde. Langzaam begon het gevoel te komen dat ik mee wilde helpen. “Mag dat wel? Het is niet mijn samu,” hoorde ik mezelf denken. Die middag, donderdag, zat ik weer in mijn stoel en zag ik Jeroen aanstalten maken om in de zentuin te gaan werken. Ik wilde er snel bij zijn. Schoenen aan, jas aan, “mag ik meehelpen?” Het voelde alsof ik hier toestemming voor moest krijgen, het was namelijk niet mijn taak. Maar ik wilde het graag, ik zag hoe aandachtig ze aan het werk waren in de tuin. Het was ook nog eens lekker weer buiten, de zon scheen. Ik wilde mijn spreekwoordelijke steentje bijdragen.

Perfectie nastreven

Het was tijd om de steentjes terug in de zentuin te gaan leggen. De gezeefde steentjes zaten allemaal in emmers. Ik pakte een emmer met steentjes en liep naar de achterkant van de zentuin. Ik goot wat steentjes uit de emmers en mixte ze voorzichtig met de steentjes die er al lagen. Met mijn hand maakte ik het oppervlak zo recht mogelijk. Zo vlak mogelijk. Om vervolgens op de rand te gaan zitten en te kijken of het wel vlak was. Ieder heuveltje dat ik zag liggen, iedere ongelijkheid die ik zag, wilde ik vlakstrijken met mijn hand. Totdat het, naar mijn mening, perfect was. Na vijftien minuten had ik misschien een vierkante meter aan zentuin perfect neergelegd. Dit zag er goed uit. Terwijl ik op mijn hurken zat hoorde ik Jeroen zeggen: “leg de steentjes eerst maar grof neer, het hoeft niet gladgestreken te worden.”

Aandacht

Tot dat moment was ik aan het proberen de steentjes zo goed mogelijk neer te leggen, zodat de tuin perfect zou zijn. Plotseling besefte ik dat het helemaal niet ging om alles perfect neer te leggen. Wat ik in de dagen ervoor gezien had was niet perfect. De bladeren en takken waren niet allemaal weg. Niet alle steentjes waren goed gezeefd. De tuin was niet perfect vlak. Wat ik wel gezien had was een groep mensen die met aandacht het werk aan het doen waren wat op dat moment gedaan moest worden, zonder het perfect te doen. Op dat moment viel het kwartje: het gaat niet om dingen perfect doen, het gaat erom dat je dingen met aandacht doet.

Komende weekendsesshins zijn :

Vrijdag 10 t/m zondag 12 mei in De Maanhoeve
Vrijdag 31 mei t/m 2 juni in centrum Oostraven in Epe

Komende weeksesshins zijn:

Van 23 t/m 29 juni 2024 o.l.v. Rients Ritskes
Van 6 t/m 12 oktober 2024 o.l.v. Arthur Nieuwendijk