ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
Training in compassie
Boekbespreking
Redactie /
Zen.nl Nederland / 21 december 2023
In het voorjaar van 2020 introduceerde zenmeester Arthur Nieuwendijk in de gevorderden groepen de stellingen van Lojong. Lojong is een Tibetaans boeddhistische leer uit de 13e eeuw. Het boek dat Arthur daarbij gebruikte van Norman Fischer was indertijd niet in het Nederlands verkrijgbaar. Pieter Athmer was zo enthousiast over het boek dat hij besloot het te vertalen, en onlangs verscheen het in Nederland en België onder de titel
Training in compassie, Zenlessen over de beoefening van Lojong.
Pieter: “Het waren inspirerende lessen, gebaseerd op dit boek. Ik heb het direct gekocht en ben er nog steeds super enthousiast over. Aangezien Engels mijn tweede moedertaal is heb ik indertijd, ten behoeve van de lessen, een paar stukken vertaald, en al gauw bedacht ik dat ik dan net zo goed het hele boek kon vertalen.
Wat mij in het boek aanspreekt is niet alleen dat de Lojongstellingen praktische handvatten zijn waar je in je dagelijkse leven wat aan hebt, maar ook dat het door Norman Fischer helder en met veel humor wordt uitgelegd. Het belang van humor zit overigens ook in de stellingen zelf - no. 21 luidt:
Houd er plezier in (en verlies je gevoel voor humor niet.)”
“De oude Lojongleer bestaat uit 59 bondige stellingen die variëren van duidelijke aanbevelingen zoals:
31. Spreek geen kwaad over anderen, tot meer abstractere:
12. Breng alle verwijten onder een noemer. Soms corrigeren de stellingen elkaar, zoals waar stelling
2. Zie alles als een droom al snel gevolgd wordt door nummer
4. Wieg jezelf niet in slaap.
In het boek wordt iedere stelling afzonderlijk toegelicht en uitgelegd. Je kunt het hele boek lezen, maar je kunt er ook een stelling uitpakken die jou aanspreekt, en daar een poosje mee werken om te zien hoe je die in jouw leven kunt toepassen. Het uitgangspunt van het boek is dat wij in staat zijn om onze compassie te trainen, dat het mogelijk is om die door oefening uit te breiden en te versterken. Zoals Fisher in de inleiding schrijft: ‘
We willen liefde geven en ontvangen, maar vanwege onze gekwetste ego’s en beschadigde verledens, komt de liefde makkelijk noch vanzelf. (…) We hebben amper geproefd van de immense mogelijkheden, niet eens voor mogelijk gehouden dat we in staat zijn tot brede, allesomvattende liefde, dat we compassievolle, wijze, diepzinnige en veerkrachtige mensen kunnen zijn.’
Hij legt de lat dus lekker hoog, maar niet gevreesd, het is een heel zacht boek, vol mededogen en (ha) compassie. Het gaat er ook om de wereld aan het einde van iedere dag net iets mooier achter te laten dan je haar gevonden hebt. En dat zonder naast je schoenen te gaan lopen van spirituele superioriteit, want niet voor niets luidt de laatste stelling:
59. Verwacht geen applaus.”
Niet alleen Arthur en Pieter zijn enthousiast over de stellingen van Lojong, ook Rients Ritskes beveelt studie ervan van harte aan. De stellingen zijn volgens hem allemaal ‘koans, dan wel mantra’s voor het leven’.
Van hernia tot zen
Wat is angst en hoe er mee om te gaan
Ik geloof dat ook kinderen behoefte hebben aan momenten van rust en zelfreflectie
Experiment: Zie alles als een droom
Door zen heb ik ingezien dat het leven draait om de verbindingen die je maakt
Recensie Nexus van Yuval Noah Harari