ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
Teresa van Avila, zen, eros en mystiek
Spirituele autobiografie
Aan het einde van haar leven schrijft Teresa van Avila haar autobiografie, die nu bijna 500 jaar later nog steeds in de boekwinkels te koop is onder de titel Het boek van mijn leven, Teresa van Avila. In dit werk legt ze haar innerlijke reis bloot, van haar vroege verlangens naar een diepere spirituele ervaring tot haar uiteindelijke doel om zich volledig te verenigen met God. Haar geschriften hebben een blijvende impact op de katholieke spiritualiteit en zijn nog steeds interessant voor iedereen die meer wil weten over het bewust kunnen ervaren van de mystieke eenheid. Zo schrijft ze in dit boek ook over haar ontdekking van en ervaring met het gebed zonder woorden.Spirituele biografie
Teresa begint met het beschrijven van haar vroege jeugd en haar verlangen naar een leven van vroomheid en devotie. Ze vertelt over haar intrede in het klooster van de Karmelietessen in Avila op 20-jarige leeftijd en beschrijft haar ervaringen die ze al op jonge leeftijd opdeed tijdens gebed en contemplatie. Behalve haar visioenen en extatische momenten van eenheid met God, toont ze zich ook heel praktisch wanneer ze een groot aantal nonnenkloosters sticht, waaronder het beroemde klooster van San José in Avila. In het laatste deel van haar autobiografie schrijft ze over haar diepste mystieke ervaringen en over de vervolmaking van de ziel. Ze maakt de lezer deelgenoot van de meest intieme en transcendentale momenten van haar spirituele reis. Deze ervaringen overstijgen de woorden en bevinden zich op een niveau van diepe mystieke contemplatie.Innerlijke burcht
In haar boek Innerlijke burcht beschrijft ze weer op een hele andere manier de verschillende fasen van haar mystieke weg. Zo vergelijkt zij de ziel met een kristallen burcht die zeven kamers telt. In het zevende vertrek woont God. Maar voor je bij Hem bent, moet je eerst door de andere zes vertrekken, waarin je vervolgens te maken krijgt met allerlei wereldse en zelfs duivelse machten.De zeven kamers en hogere stadia van gebed
Deze zeven kamers beschrijven het proces van de spirituele ontwikkeling. De eerste kamer is de erkenning van innerlijke onrust, het zien van je eigen verantwoordelijkheid hierin en de ontdekking dat reflectie en gebed de methoden tot heling zijn. In de tweede kamer ervaar je door discipline in je meditatie de werking van God, hoewel oude gewoonten en verleidingen nog op de loer liggen en je kunnen afhouden van verdere verdieping van de weg. In de derde kamer wordt de Goddelijke eenheid sterker ervaren en ontstaat er inzicht in de werking van de geest, maar ook twijfel blijft nog steeds een rol spelen. In de vierde kamer kunnen de spirituele ervaringen overweldigend zijn, maar ook tot verwarring leiden. In de vijfde kamer ligt de uitdaging om je volledig over te geven en je ego meer en meer te transcenderen, hoewel dat niet zonder slag of stoot gaat. In de zesde kamer ontstaat de gewenning aan de ervaring van de eenheid van alles in God en de uitdaging om ook het laatste restje verlangen los te laten en vervolgens de zevende kamer binnen te gaan, Daarin bevindt zich de hoogst haalbare ervaring van mystieke eenwording. Maar, zo waarschuwt Teresa, zelfs in deze zevende kamer kunnen onverwachte uitdagingen de eenheidsbeleving nog op de proef stellen.Tien plaatjes van de os
Deze symbolische beschrijving van de zeven stadia van spirituele ontwikkeling doen sterk denken aan De tien plaatjes van de os, waarin ditzelfde proces beschreven wordt, alleen dan vanuit een zenboeddhistische invalshoek. Nico heeft – onder dezelfde titel - een prachtig boek over deze tien plaatjes geschreven.Non-dualiteit
De eenheidservaring met God die Teresa van Avila beleeft is wat wij tegenwoordig het non-duale noemen. Dit komt heel mooi tot uiting in de woorden die ze aan het eind van haar leven sprak, tijdens een rustig en vredig sterfproces: ‘want ik sterf omdat ik niet sterf’. Met de woorden van de Diamantsutra zouden we zeggen: ‘ik sterf niet, we noemen het alleen maar zo’. En gezien de populariteit van haar boeken, mogen we wel stellen dat haar ideeën nog springlevend zijn.Nederig blijven
Ondanks de diepte van haar spirituele ervaringen, benadrukt Teresa het belang van nederigheid. Ze erkent dat alles wat ze heeft ontvangen een geschenk is en dat ze zichzelf niet als superieur aan anderen beschouwt. Het is een inspirerend levensverhaal voor iedereen die geïnteresseerd is in spirituele groei en contemplatie. Tot slot van deze korte introductie op haar leven en werk, een van haar gedichten die de diepte van haar ervaringen symbolisch prachtig weergeeft. In de diepste stilte van de ziel, waar het hart zijn geheimen bewaart, ontwaakt een licht, een glinsterende vonk, die de weg verlicht naar het onbekende. De ziel onthult haar innerlijk kasteel, waar kamers vol schatten zich ontvouwen, een reis door gangen van mysterie, naar een bestemming die enkel de ziel zou kunnen dromen. In de stilte van het innerlijke heiligdom, stralende sterren van wijsheid en liefde, de adem van het eeuwige leven, verlicht de weg naar het verborgene boven. Klik hier voor aanmelding en meer informatie over de online cursus van zes colleges vanaf dinsdagavond 24 okt. 19.30 uur door Nico TydemanZenActueel Blog
Aanbevolen links:
Zen Incompany
Zen.nl winkel
ZenActueel nieuwe artikelen
Van hernia tot zen
Wat is angst en hoe er mee om te gaan
Ik geloof dat ook kinderen behoefte hebben aan momenten van rust en zelfreflectie
Experiment: Zie alles als een droom
Door zen heb ik ingezien dat het leven draait om de verbindingen die je maakt
Recensie Nexus van Yuval Noah Harari