ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
De zentuin en mijn perfectionisme
Mardy Treurniet /
Zen.nl Nijmegen / 15 feb. 2023
Mardy worstelt tijdens de sesshin met haar gevoel voor verantwoordelijkheid en haar neiging tot perfectionisme. Haar doen en laten rond haar verlangen naar het perfectioneren van de zentuin, geeft veel stof tot nadenken en levert uiteindelijk veel nieuwe inzichten op over de genoemde thema’s. Hieronder haar verslag.
Kijken naar de zentuin
In oktober was ik voor de vierde keer op
sesshin. Deze keer had ik moeite om te landen. Ik zag op dag één al mensen over de zentuin uitkijken, ik had er nog geen rust voor. Wat me ook niet hielp, was dat de zentuin er nogal troosteloos bij lag. Herfstblaadjes, voetstappen en afgevlakte patronen ontsierden het geheel. Ik vroeg me af of dat wel bijgewerkt zou worden, want de zentuin was niet genoemd tijdens het toebedelen van de samu. En inderdaad, op maandagochtend gebeurde er niets in de zentuin. Dat stemde mij treurig.
Verantwoordelijkheid voor de zentuin
Ik ging bij mezelf te rade. Ik was teisho secretaris, dus ik had tijd vrij in de vroege ochtend en zou prima iets kunnen doen! Is het verzorgen van de zentuin een bijzondere taak? Ik wist niet of ik zou durven te vragen of ik dat mocht doen, en of ik zou kunnen onthouden hoe het patroon geharkt is. Maar ook: kan ik leven met een slordige zentuin? Ik heb mijn moed verzameld en gevraagd of ik er iets mee mocht doen. Ik kreeg de suggestie me te melden bij de tuinploeg. Zonder dat ik iets hoefde te zeggen, gaf de ploegleider aan zich niet gerealiseerd te hebben dat de zentuin erbij hoorde en wees twee mensen aan om ermee aan de slag te gaan. Jammer dat ik dat niet was. Nou ja, ik had me gecommitteerd aan de tuinploeg, dus ik ging wel bladeren vegen. De volgende dag meldde ik mij weer. Deze keer werd gevraagd om vrijwilligers voor de zentuin en ik stak mijn hand op. Ook deze keer ging de taak naar anderen. Nou ja, ik had me gecommitteerd aan de tuinploeg, dus ik ging wel blaadjes uit de struiken halen. De aanhouder wint, dacht ik. Maar ach, eigenlijk wilde ik graag dat er iets aan de zentuin gedaan werd en dat gebeurde nu. Wel anders dan hoe de tuin er in eerste instantie uitzag, maar hij werd netjes gemaakt. Ik was intussen geland en ook in staat om over de tuin uit te kijken. Ik liet het mooi willen maken van de zentuin los.
Verantwoordelijkheid en vertrouwen
Wat ik meemaakte met de zentuin was een mooi voorbeeld van het thema van deze sesshin: vertrouwen en verantwoordelijkheid. Ik voelde me verantwoordelijk voor de zentuin, maar hoefde het niet op me te nemen. Iemand anders pakte de verantwoordelijkheid op. Dat is actieve verantwoordelijkheid, één waar je zelf voor kiest en waardoor mogelijkheden ontstaan. Hoe anders dan passieve verantwoordelijkheid, waarbij je het gevoel krijgt dat je ergens op afgerekend wordt en je geen vertrouwen voelt. Een rol die je opgedrongen krijgt, inclusief verwachtingen, die vaak leidt tot teleurstellingen. Verantwoordelijkheid kun je alleen nemen. Vervolgens streef je ernaar om het te laten slagen en als dit niet lukt, leer je ervan en onderneem je nieuwe stappen. Je levert een inspanning, draagt bij, maar de uitkomst is nooit zeker. Het is onmogelijk om alle consequenties te overzien. Ik dacht dat als ik niets deed, dat de zentuin er treurig bij zou blijven liggen. Ik had geen idee dat de tuinploegleider niet wist dat de zentuin bij de samu hoorde. Ik had geen idee dat iemand anders dat onder de aandacht zou brengen. En dat het zonder mij ook tot een oplossing zou komen.
Doen wat je zelf kan doen
Mooi was ook wat we tijdens de teisho’s over het thema verantwoordelijkheid bespraken in relatie tot het klimaatprobleem en duurzaamheid. Je verantwoordelijk voelen voor de wereld wil niet zeggen dat je hem moet redden. De Griekse filosofe Hipparchia, uit het boek
De filosoof, de hond en de bruiloft’, zag de misstanden in de zilvermijnen. In plaats van de barricades op te gaan om de slaven te bevrijden, bedacht ze wat ze in haar eigen gedrag kon veranderen. Ze besloot het leven van een zwerver te gaan leiden in plaats van te trouwen met een rijke aristocraat, want als wij niet zoveel spullen willen, dan hoeven de slaven niet zo hard te werken. Zij voelde aan dat dat op dat moment het goede was om te doen. Niet vanuit een ideaal, maar vanuit wat nodig was. Ze deed wat binnen haar mogelijkheden lag, waarbij ze zich zeer bewust was van de consequenties. Hierbij kreeg ze het vertrouwen van de filosoof Crates, die zei: “Je kunt altijd kiezen hoe je omgaat met de omstandigheden waarin je zit. Je kunt op je innerlijk vertrouwen dat je een manier zult vinden om het beste te doen”.
Vertrouwen is een uitnodiging
Vertrouwen is de uitnodiging om verantwoordelijkheid te nemen. Ik nam verantwoordelijkheid voor de zentuin, koos voor de tuinploeg, koos nogmaals voor de tuinploeg en koos vervolgens om ermee te stoppen. Ik verwonderde me over hoe anders de zentuin erbij kwam te liggen dan als ik het had gedaan. Waarin ik mijn perfectionisme weerspiegeld zag en mijn verantwoordelijkheidsgevoel voor dingen die niet noodzakelijkerwijs mijn verantwoordelijkheid zijn. De zentuin stemde me niet langer treurig. Het gaf me plezier mijn perfectionisme gereflecteerd te zien in de zentuin.
Zie ook:
Zentuinen studiereis naar Kyoto najaar 2023
Data komende sesshins
Voorjaarssesshin 2023 van 7 t/m 13 mei 2023 o.l.v. Floor Rikken (wachtlijst)
Zomersesshin 2023 van 2 t/m 8 juli 2023 o.l.v. Rients Ritskes (wachtlijst)
Zomersesshin 2023 van 6 t/m 12 augustus 2023 o.l.v. Peter van Beukelen (nog 1 plaats vrij)
Extra Herfstsesshin 2023 van 24 t/m 30 september 2023 o.l.v. Floor Rikken
Herfstsesshin 2023 van 1 t/m 7 oktober 2023 o.l.v. Arthur Nieuwendijk (wachtlijst)
Van hernia tot zen
Wat is angst en hoe er mee om te gaan
Ik geloof dat ook kinderen behoefte hebben aan momenten van rust en zelfreflectie
Experiment: Zie alles als een droom
Door zen heb ik ingezien dat het leven draait om de verbindingen die je maakt
Recensie Nexus van Yuval Noah Harari