ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
Alan Watts heilig of hedonist?
Een korte introductie op het leven van Watts
Watts (1915-1973) was een Engelse filosoof, schrijver, spreker, Anglicaans priester, hoogleraar en beoefenaar van de vergelijkende godsdienstwetenschappen. Hij verdiepte zich met name in de filosofie van zen, het boeddhisme en het taoïsme. Alan Watts is ongetwijfeld een van de kleurrijkste vertegenwoordigers van ‘de religie van geen religie’. Een flamboyant man, die beschikte over een heldere schrijfstijl, waarmee hij moeilijke onderwerpen uiterst toegankelijk maakte. Een charismatisch spreker met een prachtige sonore stem, die in vele lezingen en radiotoespraken met ironie en humor toehoorders wist te boeien. Hij schreef hilarische stukken over kleding en mode, voedsel en eetgewoonten, over ‘het ego’, dat niet overwonnen hoeft te worden, omdat het verzonnen is en niet bestaat, waaraan hij toevoegde: ‘Het grootste ego is het ego dat van zichzelf af wil’.The way of zen
Beroemd werd hij met The way of zen waarmee hij Amerika en Europa bekend maakte met het zenboeddhisme. Na het lezen hiervan is menigeen op zoek gegaan naar een zenleraar. Over zijn libertijnse levensstijl en zijn alcoholisme sprak hij openlijk. Hij is drie keer getrouwd, heeft zeven kinderen en vijf kleinkinderen. Hij leerde: onder alle omstandigheden, ook de verdrietige, te genieten van het leven – en dat was geen oppervlakkige boodschap. Zijn ‘hedonisme’ was gebaseerd op mystiek inzicht: alles is ‘as IT is’. In Speaking personally, een kort essay beschrijft hij zichzelf aldus: ‘Ik ben een onbeschaamde sensualist. Ik ben een mateloze minnaar van het andere geslacht, van lekker eten, wijn, alcohol, roken, van tuinen, bossen, en oceanen, van juwelen en schilderijen, van schitterend gebonden en gedrukte boeken. Mijn bureau en bibliotheek zijn een grote wanorde. Maar daar voorbij, ik ben totaal gefascineerd met het mystieke – met de studie van religie en metafysica, met de praktijk van ritueel en meditatie en met het proberen zo dicht mogelijk tot een begrip te komen van wat het is dat IS.’Jeugd en vroege interesses
Alan is geboren in Kent (Zuidoost Londen) als enig kind in een middenklasse-gezin. Zijn vader was handelsagent en zijn moeder lerares. Haar vader was missionaris geweest. Alan groeide op tussen de ‘bloemen en de vlinders’, waarvan hij de namen leerde. Zijn fascinatie voor de natuur is al vroeg begonnen. Missionarissen die de familie bezochten, brachten als geschenken Oosterse landschapsschilderijen en borduursels mee, die hij bewonderde om ‘hun schoonheid, helderheid en ruimtelijkheid’. Zijn ouders behoorden tot de Anglicaanse kerk, maar als puber wilde Alan zich al een boeddhist noemen. Hij werd lid van de London Buddhist Lodge, die toen onder leiding van Christmas Humphreys stond en werd op zestienjarige leeftijd secretaris van de vereniging.Ontmoeting met boeddhistische denkers
In 1936 was hij, 21 jaar oud, aanwezig bij het World Congress of Faith in Londen. Daar ontmoette hij Daisetzu Suzuki en vele andere boeddhisten en spirituele leraren. Zo leerde hij door zijn contacten en vooral door ijverig leeswerk van wetenschappelijke literatuur de fundamentele begrippen van de Indiase en Oost-Aziatische filosofie kennen. Zijn grootste interesse betrof de zen (chan) traditie, waarvan hij verslag deed in zijn eerste publicatie Spirit of Zen. Later verwierp hij dit boek als ‘misleidend’ en schreef hij een veel betere versie, zijn klassiek geworden The way of Zen.Leven in Amerika
Watts trouwde met Eleanor Everett. Haar moeder was Ruth Fuller Everett, die nauw betrokken was bij een zensangha in New York en die later in het huwelijk trad met de Japanse zenmeester Sokei-an Sasaki. Deze Roshi werd voor Alan een belangrijke mentor, hoewel hij nooit formeel leerling werd. In 1938 verlieten hij en zijn vrouw Engeland om te gaan wonen in de VS. Alan werd in 1943 Amerikaans staatsburger. Watts ging studeren aan het Seabury-Western Theological Seminary, een bisschoppelijk Anglicaanse school in Evanston, Illinois en behaalde zijn master’s met de these, die later in een populaire editie verscheen met de titel Behold the spirit, a study in the necessity of mystical religion.Oosterse wijsheid in het Westen
In 1951 verhuisde hij naar Californië om les te gaan geven aan de American Academy of Asian Studies. Daar ontmoette hij Frederic Spiegelberg en Saburo Hasegawa. Laatstgenoemde werd voor Watts een belangrijk leraar in zake Japanse cultuur, kunst, kleding en zijn visie op de natuur. Van Hasagawa leerde hij ook de Chinese taal en kalligrafie. Met zijn vader, voor wie hij groot respect had, toerde hij in 1958 door Europa, waar hij te gast was bij Carl Jung en Karlfried Von Dürckheim. Watts doceerde aan de Harvard University, aan de San Jose State University en aan de California Institute of Integral Studies. Klik hier voor aanmelding en meer informatie over de online cursus van zes colleges vanaf dinsdagavond 24 okt. 19.30 uur door Nico TydemanHet taboe op zelfkennis
Zelfkennis oftewel weten wie je bent is het laatste taboe, dat is ook de titel van zijn boek The book on the taboo against knowing who you are. We denken te weten wie we zijn. Ziedaar het probleem. Want wie we zijn, valt niet te bedenken. We denken onszelf als een afgerond, omsloten ding. Binnen dit afgeschermde terrein wanen we onszelf veilig, daarbuiten is alles vreemd, bedreigend en vijandig. Watts benadrukte het belang van zelfkennis en stelde dat het idee van een geïsoleerd individueel ego in strijd is met wetenschappelijke kennis over de mens. Hij gebruikte mythen en beelden om het concept van een universeel bewustzijn te verduidelijken.Vervreemding
Hij wees op de culturele en maatschappelijke oorzaken van 'vervreemding' en betoogde dat het gebrek aan bewustzijn van de eenheid tussen mens en natuur gevaarlijk is. Watts benadrukte verschillende wegen en methoden, zoals yoga, meditatie en psychedelische ervaringen, om ons perspectief te verbreden. Hij waarschuwde echter tegen het zoeken naar verlichting als een doel op zich, en benadrukte dat ware bevrijding vereist dat het ego zichzelf opgeeft.ZenActueel Blog
Aanbevolen links:
Zen Incompany
Zen.nl winkel
ZenActueel nieuwe artikelen
Van hernia tot zen
Wat is angst en hoe er mee om te gaan
Ik geloof dat ook kinderen behoefte hebben aan momenten van rust en zelfreflectie
Experiment: Zie alles als een droom
Door zen heb ik ingezien dat het leven draait om de verbindingen die je maakt
Recensie Nexus van Yuval Noah Harari