ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
Nieuwe bewezen effecten meditatie
Yvonne Visser /
Zen.nl Amersfoort /
Zen.nl Leusden
Een studie naar de effecten van meditatie die vorig jaar is gepubliceerd laat zien dat al na acht weken dagelijkse meditatie meer verbindingen in de hersenen zijn aangelegd, waardoor het mogelijk is sneller te switchen van aandacht en meer te focussen. Dit onderzoek, gepubliceerd in Neuroscience, geeft inzicht in hoe dat werkt.
Meditatie en wetenschappelijk onderzoek
Er is al veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de effecten van meditatie op het brein. Eerdere onderzoeken toonden al aan dat er structurele veranderingen zichtbaar waren als een vergelijking werd gemaakt tussen mensen die niet mediteren en mensen die al langere tijd mediteren. Ook
Rients deed samen met anderen in de jaren '90 in Denemarken onderzoek naar de effecten van meditatie en publiceerde hierover een artikel met de titel
The picture of Enlightenment (zie
link).
Persoonlijke ervaring
Toen ik nog werkzaam was als psychiater merkte ik dat ik mij sinds ik aan zenmeditatie deed veel makkelijker kon focussen. Tijdens spreekuren kon ik mijn aandacht beter verleggen van de ene client naar de andere en naar allerlei vragen van collegae en telefoontjes, die tussendoor kwamen. Het kostte me minder moeite mijn aandacht te switchen en ik kon mijn aandacht beter houden bij wat ik aan het doen was. Ik maakte daardoor minder fouten en vergat minder vaak iets. Hoe dat dan werkte in mijn brein kon ik uit al die onderzoeken destijds niet goed opmaken, maar dit voor mij nieuwe onderzoek biedt helderheid.
Acht weken mediteren
Een artikel hierover is gepubliceerd in Neuroscience met de titel “Longitudal effects of meditation on brain resting-state functional connectivity” (zie
link). In dit onderzoek worden de functionele en structurele veranderingen in de hersenen bij een groep van tien studenten onderzocht, die voor het eerst gaan mediteren. Met geavanceerde technieken worden de hersenen in beeld gebracht en functies gemeten voorafgaand aan de meditatietraining en acht weken later. De deelnemende studenten is gevraagd om gedurende die acht weken minimaal vijf keer per week tien tot vijftien minuten per dag te mediteren.
De resultaten
Uit het onderzoek bleek dat al na acht weken oefenen significante veranderingen meetbaar waren en wel in de centra in de hersenen die betrokken zijn bij de ‘default state’ en in centra in de hersenen die betrokken zijn bij het richten van de aandacht. Default state slaat op die staat van denken waarin de gedachten de vrije loop hebben. Er was een toename van het aantal verbindingen binnen deze centra te zien en ook bleken die twee betrokken gebieden in de hersenen sterker met elkaar verbonden. Deze veranderingen geven een rechtstreekse verklaring voor mijn persoonlijke ervaring van het beter kunnen schakelen tussen de ene taak en de andere en het meer aandachtig met een taak bezig kunnen zijn.
Meer mediteren meer effect
Interessant in deze studie is ook dat er een duidelijk verband gevonden werd tussen de gemeten veranderingen in de hersenen en het aantal minuten dat de student had gemediteerd in deze acht weken; meer meditatie-minuten gaven meer functionele veranderingen.
Wetenschap en praktijk
Dit onderzoek toont aan dat meditatie al na acht weken duidelijke functionele veranderingen geeft in het vermogen om de aandacht te richten en vast te houden en in het vermogen je bewust te zijn van waar je aandacht is. Het is de wetenschappelijke onderbouwing voor wat wij elke keer weer zien bij onze
introductiecursisten. Bij de tussenevaluatie die we na acht lessen doen merken cursisten in hun dagelijks leven deze effecten op; de ene cursist merkt dat door meer focus in het werk, een andere cursist kan zijn aandacht beter bij een gesprek houden. De hersenen zijn getraind en hebben meer verbindingen gemaakt, waardoor de aandachtsfunctie verbeterd is en het schakelen tussen ongerichte aandacht, de gedachten de vrije loop laten en gerichte aandacht sneller en beter gaat. Bovendien blijkt uit dit onderzoek dat ons advies om elke dag twee keer twintig minuten te mediteren garant staat voor een sterke verbetering.
Begin februari starten er weer nieuwe introductiecursussen zenmeditatie in de meer dan veertig Zen.nl locaties.
Klik hier voor meer informatie over de komende cursussen bij jou in de buurt.
'Ik wil niet' ligt op het kerkhof
Zen, oorlog en vrede - verslag
Autisme en zendokussentjes
Sesshin-ervaringen
Tommy Wieringa plant eerste boom
Is SMART wel zo smart?