ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
Mediteren en ongeduld
Leonne Boogaarts /
Zen.nl Nijmegen
In het traditionele westerse denken wordt ervan uitgegaan dat ieder mens een ziel heeft, een onveranderlijk zelf dat je identiteit bepaalt. In het oosterse denken wordt het zelf gezien als een verzameling aangeleerde gedragspatronen die je door mediteren ook weer kunt veranderen. Leonne nam de proef op de som en probeerde haar ongeduld af te leren. Hier haar verslag.
Ongeduld
Bij de kassa van de supermarkt betaalt een oudere dame muntje voor muntje. Een ongeduldige vrouw achter me slaakt een diepe zucht. Als er even later een nieuwe kassa opent, barst de strijd los om de voorste plekken. Rustig wachtende mensen worden bijna omvergelopen.
Ook ik ben niet gevrijwaard van ongeduld. Tijdens het vouwen van de was tel ik de nog ongevouwen shirts en slaak dan een diepe zucht. Er ligt een grote vertaalklus te wachten waar ik snel aan wil beginnen. Het vertaalwerk duurt langer dan gepland en ik moet nog naar een afspraak. Ik mis de metro en zit vol ongeduld in de volgende.
Ongeduld doet me verlangen naar een toekomstig moment; de was netjes gevouwen in de kast, het werk gedaan en aangekomen op mijn afspraak. Maar, in dat toekomstige moment zal er ook wel weer iets zijn, waardoor ik ongeduldig word. Ik vind dit geen aanlokkelijk perspectief en begin daarom een onderzoek naar het ongeduld in mezelf.
Onderzoeken
Als ik ongeduldig word, wil ik precies weten hoeveel woorden ik nog moet vertalen, hoeveel shirts er nog gevouwen moeten worden of hoe lang ik nog in de metro moet zitten, totdat ik eindelijk naar mijn afspraak kan rennen. Ik besef ook hoe zinloos deze reacties zijn. Door mijn focus steeds van de vertaling in het midden van mijn beeldscherm te verleggen naar de onderste rand met het aantal nog te vertalen woorden duurt het werk juist langer en word ik nog ongeduldiger. Door steeds op mijn horloge te kijken kom ik niet eerder, maar wel gestrester aan.
Ongeduld wordt getriggerd door vermoeidheid, haast of monotoon werk, maar deze situaties leiden niet altijd tot ongeduld. Het heeft met mijn mentale fitheid te maken in hoeverre dergelijke omstandigheden me dwarszitten. Ongeduld kan ik voorkomen door een goede planning en regelmatige pauzes. En dan nog, soms is er gewoon ongeduld. Of is het mijn reactiepatroon dat ik kan aanpassen?
Veranderen
Het doorbreken van een ingesleten reactiepatroon blijkt allesbehalve makkelijk. Vrijwel onbewust heb ik alweer voor de zoveelste keer op mijn horloge gekeken. Ik moet denken aan de tijd dat ik nog maar pas mediteerde. Tijdens de meditatieperiodes vond ik het moeilijk om niet steeds op mijn meditatieklokje te kijken om te zien hoelang ik nog moest zitten, terwijl ik besefte dat de meditatie niet makkelijker wordt als ik de seconden en minuten langzaam zie verstrijken.
Met het klokje op afstand om niet in de verleiding te komen erop te kijken, oefende ik dagelijks twee keer twintig minuten om mijn aandacht bij mijn ademhaling te houden en bij afleiding niet op mijn klokje te kijken, maar de aandacht weer op mijn adem te richten. En ja hoor, na enige tijd werkte het. Deze ervaring ben ik gaan toepassen tijdens mijn vertaalwerk. Ik heb het aantal nog te vertalen woorden achter een post-it verborgen en warempel, na enige weken voelde ik mij rustiger en minder ongeduldig. Conclusie: ingesleten gedragspatronen veranderen is niet gemakkelijk, maar ook niet onmogelijk. Inmiddels denk ik al na over een volgend gedragspatroon dat ik wil aanpassen.
Van hernia tot zen
Wat is angst en hoe er mee om te gaan
Ik geloof dat ook kinderen behoefte hebben aan momenten van rust en zelfreflectie
Experiment: Zie alles als een droom
Door zen heb ik ingezien dat het leven draait om de verbindingen die je maakt
Recensie Nexus van Yuval Noah Harari