ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
Humanistische psychologie en zen
Yvonne Visser /
Zen.nl Amersfoort /
Zen.nl Leusden
In de zes online colleges “Zen en psychologie” passeren verschillende Westerse en Oosterse stromingen de revue en wordt gekeken naar verschillen en overeenkomsten. De humanistische psychologie is één van deze stromingen die aan de orde komen. Hieronder alvast iets meer over deze stroming en haar grondlegger Carl Rogers.
De onlinecursus bestaat uit zes colleges op donderdagavond en start 10 november. Voor meer info en aanmelding, klik hier
Humanistische psychologie
Carl Rogers was de grondlegger van de humanistische psychologie. Zijn gedachtengoed over de groei van de persoonlijkheid is zeer invloedrijk geweest en heeft zich vooral doen gelden op het terrein van de psychotherapie. Een belangrijk uitgangspunt van Rogers was dat de subjectieve wereld van een individu belangrijker is dan de objectieve wereld, wat betekent dat de manier waarop een individu iets ervaart en waarneemt de realiteit voor hem of haar bepaalt. “
His experience is his reality.” Het integreren van alle waarnemingen van de binnen- en de buitenwereld met een consistent zelfbeeld leidt tot meer begrip en respect voor het anders zijn van de ander.
Rogers formuleerde op basis van die uitgangspunten drie kerncondities voor psychotherapie, te weten empathie, onvoorwaardelijk respect en congruentie. Congruentie betekent dat denken, voelen en handelen met elkaar overeenkomen, met andere woorden dat je oprecht en echt bent.
Compassie en wijsheid
In het boeddhisme wordt het beeld van de vogel vaak gebruikt als symbool, waarbij de beide vleugels die nodig zijn om te kunnen vliegen staan voor compassie en wijsheid. Persoonlijke groei betekent in het boeddhistisch perspectief dan ook het ontwikkelen van compassie en wijsheid. Boddhisatva’s, verlichte wezens die zich wijden aan het verlichten van het lijden van alle levende wezens, hebben die beide aspecten van verlichting goed ontwikkeld. De compassie en wijsheid helpen hen om het lijden in de wereld te verlichten.
De boeddhistische geloften
De boeddhistische geloften zoals die binnen Zen.nl worden uitgesproken als iemand jukai doet, verwoorden dit ook: je belooft je zorgzaam en integer te gedragen en te werken aan groeiend inzicht, zodat je in staat bent om vanuit vertrouwen in jezelf en de ander je talenten in te zetten om een bijdrage te leveren aan de maatschappij.
In de door Rogers geformuleerde kerncondities zijn die pijlers ook terug te vinden. Empathie en onvoorwaardelijk respect gaan over compassie en congruentie gaat over wijsheid.
Slechte mensen
Binnen alle boeddhistische tradities wordt het belang van het ontwikkelen van compassie en wijsheid benadrukt. Het gaat enerzijds om het verruimen van het bewustzijn, waardoor het besef meer en meer doordringt dat de ander net als jijzelf waardevol en kostbaar is en dat iedereen verlangt naar geluk en niemand wil lijden. We verschillen niet wezenlijk van elkaar. Slechte mensen bestaan niet en er is in die zin dan ook geen sprake van slechte daden of zonden. Er is wel onheilzaam gedrag en dat komt voort uit onwetendheid, onwetendheid over de diepe verbondenheid met alles en iedereen. En dit gebrek aan eenheidsbewustzijn is niet alleen de oorzaak van onheilzaam gedrag maar ook van alle eenzaamheid en andere (ego-)pijn.
Roshin
Intensieve meditatiebeoefening betekent in feite jezelf trainen om met je ego-pijn om te kunnen gaan, om af te kunnen zien en je meer bewust te worden van de eenheid van alles. Het leidt tot een verandering van de manier waarop je aanwezig bent, een verandering in je innerlijke houding. In zen wordt de houding die je ontwikkelt ‘roshin’ genoemd, de ouderlijke geest. David Brazier schrijft daarover: “Volgens het principe van roshin moeten we alle levende wezens zien alsof ze ons enige kind zijn. (…) Het is een houding van volkomen aanvaarding, waarin men slechts het beste voor die ander wil. Voor de ouderlijke geest verandert er niets door succes of mislukking.”
Of zoals Rients Ritskes het zegt in ‘
Leer denken wat je wilt denken’: "Uiteindelijk blijft er dan nog maar één grote spirituele uitdaging over: anderen helpen om ook verlicht te raken, steeds meer mensen gelukkig maken door ze ertoe aan te zetten om te werken aan hun conditie."
De onlinecursus bestaat uit zes colleges op donderdagavond en start 10 november. Voor meer info en aanmelding, klik hier
Van hernia tot zen
Wat is angst en hoe er mee om te gaan
Ik geloof dat ook kinderen behoefte hebben aan momenten van rust en zelfreflectie
Experiment: Zie alles als een droom
Door zen heb ik ingezien dat het leven draait om de verbindingen die je maakt
Recensie Nexus van Yuval Noah Harari