ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
Herontdekking van dankbaarheid
Anya Wiersma /
Zen.nl Amersfoort
Anya geeft zenmeditatielessen in Amersfoort en Haarlem en bespreekt hier het boek De herontdekking van dankbaarheid. Aan de hand daarvan voelde ze zichzelf uitgenodigd eens echt stil te staan bij het gevoel van dankbaarheid in haar leven. Ook in haar zenlessen besteedde ze aandacht aan het thema. Er bleken rond dankbaarheid de nodige bubbels te bestaan.
Ik kreeg onlangs het pas verschenen boek
De herontdekking van dankbaarheid persoonlijk van de auteur, Bob Dhammapitika Pluijter. Hij gaf het mij uit dankbaarheid voor het opzetten van de eco-dharma-werkgroep. Als bestuurslid van de BUN (Boeddhistische Unie Nederland) organiseer ik ontmoetingen van deze werkgroep, waarin we elkaar inspireren rond het thema ecologie. Eco-dharma betekent vanuit de boeddhistische beoefening een bijdrage leveren aan Moeder Aarde.
Het boek
De herontdekking van dankbaarheid zoomt eerst in op de relatie die we wel of niet hebben met dankbaarheid. Daarna schrijft Dhammapitika over de basis van dankbaarheid; een fatsoenlijke plicht. We worden immers opgevoed om dankjewel te zeggen. Hoe vaak hoor je ouders dat niet tegen hun kinderen zeggen als je hen iets geeft. ‘Wat zeg je dan?”.
Bij mijn ouders was dit ook het geval. Ik bedankte zelfs mijn ouders als we eens uit eten gingen, iets wat toen nog niet zo gebruikelijk was. Dankbaarheid kan ook jeuk opleveren. Ik merkte dat toen ik het onderwerp in mijn zenlessen besprak. "We moesten vroeger altijd dankbaar zijn, of je ouders dankbaar zijn terwijl je dat niet zo voelde." De verplichting om dankbaar te zijn, gaf wrevel en leverde bubbels op. De relatie met dankbaarheid was soms ver te zoeken.
Verder beschrijft Dhammapitika over het antropoceen; het tijdperk van de mens en de gedachte dat geluk en de wereld maakbaar is. Dus waarom en voor wat zou je dankbaar moeten zijn? Hij beschrijft dat er psychologische en ook sociale voordelen zitten aan het beoefenen van dankbaarheid. Dankbaarheid geeft meer positieve emoties, maakt je meer alert en wakker en geeft meer vreugde en plezier.
De tegenhanger van dankbaarheid is ondankbaarheid, wanneer dankbaarheid niet is op te brengen door welke factor dan ook. Ondankbaarheid lijkt te ontstaan uit weerstand of actief verzet. En soms is de situatie er even niet naar om dankbaar te zijn. Die dankbaarheid kan na verloop van tijd wel komen maar is op dat moment niet op te brengen. Hoe kun je samenwerken met de kwelgeesten in je hart zoals jaloezie, hebzucht, trots en narcisme? Kun je kiezen om dankbaar te zijn of is het te leren?
Volgens de auteur is het vooral een kwestie van oefenen. Steeds weer oefenen waardoor je kunt transformeren naar een dieper niveau van dankbaarheid, daar waar de kwelgeesten minder de overhand hebben. We hebben het allemaal in ons maar het moet wel gevoed worden door vaker stil te staan waar je dankbaar voor bent en kunt zijn. Ook als je het even moeilijk hebt. Dankbaarheid draagt fundamenteel bij aan een verstandige, duurzame manier van leven. Kataññutā, de betekenis van dankbaarheid in het Pali, komt ook aan bod. Het is een boek met gedichten, reflecties, oefeningen en verdere leestips.
Door het boek ben ik mezelf ook gaan afvragen of ik dankbaar ben, wanneer ik dat dan ben en of ik die dankbaarheid ook echt voel. Ik zeg heel gemakkelijk’ dank je wel’, maar ben ik dan ook echt dankbaar? Voel ik het dan ook? Ik sta er niet vaak bij stil en moet het me bijna aanleren om dagelijks even stil te staan bij de zaken waarvoor ik dankbaar zou kunnen zijn. Gewoon dankjewel zeggen is het punt niet, maar ik bemerk dat ik vaak niet echt dankbaarheid voel; het zijn slechts woorden die ik uit. Wanneer heb ik me voor het laatst echt dankbaar gevoeld? In deze tijd is dat vaak als ik in de natuur ben en de bomen weer zie uitkomen met hun prille groene blaadjes. Daar kan ik oprecht dankbaar voor zijn en dat voel ik dan ook echt.
Inzage exemplaar:
https://lnkd.in/ejpmcmMU
Het boek is verkrijgbaar of te bestellen bij de boekwinkel en via online winkel
https://www.bravenewbooks.nl/books/287122
Meer lezen over dankbaarheid?
Lees hier een eerder gepubliceerd kort artikel hierover van Floor Rikken
of
een wat langer artikel over hetzelfde thema door Rients Ritskes.
Van hernia tot zen
Wat is angst en hoe er mee om te gaan
Ik geloof dat ook kinderen behoefte hebben aan momenten van rust en zelfreflectie
Experiment: Zie alles als een droom
Door zen heb ik ingezien dat het leven draait om de verbindingen die je maakt
Recensie Nexus van Yuval Noah Harari