ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
Boeddhist worden en bananenboom
Nico Basho van Spanje /
Zen.nl 's-Hertogenbosch
Nico werd afgelopen sesshin boeddhist in de Zen.nl traditie. Hoewel Zen.nl zich vooral richt op het mensen leren mediteren en het begeleiden daarvan bestaat er ook de mogelijkheid om ‘jukai’ te doen, dat wil zeggen boeddhist te worden. Zen.nl is lid van de Boeddhistisch Unie Nederland. Bij die gelegenheid krijg je ook een boeddhistische naam. Over dat ritueel hier een kort verslag van Nico.
“De naam die ik je geef is Basho”. “Basho, een stoere naam”, zeg ik en kijk Floor dankbaar aan.
Ik voel me langer, sta steviger, ben in één klap vrolijker en opgeruimder. Je zou haast zeggen (ver)lichter.
Als je jukai (de boeddhistische gelofte) doet, spreek je uit dat je je verbindt met de Boeddha, de dharma en de sangha. Uitspreken dat ik verbondenheid voel of me verbinden wil, is lastig voor mij. Dan moet ik kleur bekennen en hardop zeggen waar ik voor sta. Liever houd ik alle opties open. Dit soort twijfel vult al mijn beschikbare, mentale ruimte. Het is als een waterput die vol gestort is met puin. Er kan geen druppel water meer bij. Uitputtend, want je kunt bijvoorbeeld niet net doen alsof je er niet bij hoort als je ergens al lang bij bent. Het omgekeerde is net zo waar, je kan niet ergens bij blijven als je geen verbondenheid voelt. Het kan wel maar dan wringt iets. Voer voor psychologen en bubbels kloppen rammelend aan de deur. Dankzij zazen en het zenpad is de waterput steeds leger geraakt en puin is opgeruimd of opgelost. Wat er overblijft, is de put zelf. Ik ben de put.
Vlak voor het moment dat ik hoorde dat mijn boeddhistische naam Basho is, sprak ik met knikkende, ja zelfs, wapperende knieën mijn geloften uit voor Floor, Rients, Yvonne en Walter ten aanschouwe van 40 sangha leden en mijn gezin. Ik had het koud en mijn trillende benen brachten de interne twijfel terug. Dit zijn zinnetjes die ik in mezelf hoorde terwijl ik de geloften uitsprak: “Als je je geloften uitspreekt, moet het voelen alsof je er stevig staat.” “Zie je wel, het klopt niet.” “Je houdt jezelf voor de gek, Nico!” Ik had me voorgenomen om wat er ook zou gebeuren, de twijfel niet uit te spreken als die weer de kop zou opsteken en gewoon te blijven staan.
Floor: “De naam die ik je geef is Basho*.” “Basho, een stoere naam,” zeg ik.
Ik ontspan. Trilling en twijfel zijn verdwenen; ik voel me verlicht. De lege put stroomt vol met helder en fris water. Basho brengt me in het Nirwana.
Floor: “De betekenis van Basho wil ik je niet onthouden. Basho betekent bananenboom, zonder vrucht, nutteloos en van geen waarde.” Tien seconden waan ik me in het Nirwana en in één klap val ik terug op aarde in mijn eigen put, die ik daarmee opnieuw vul met puin. Intern zeg ik tegen mezelf: “Zie je wel, ik ben van geen waarde, nutteloos.” Razendsnel stel ik me vragen als: “Wordt deze jukai alsnog mijn Waterloo? Valt het boeddhistische doek definitief? Heeft deze ceremonie geen enkele zin? Moet ik weer helemaal opnieuw beginnen?”
Floor: “Ik geef je deze naam omdat ik vertrouwen in je heb als Basho. Ik hoop en verwacht dat Basho je inspireert en dat jij als Basho, ook anderen kunt inspireren.” Tot mijn verbazing is er meteen inspiratie en zet de ontspanning zich door. Ik begrijp in één klap de boodschap van Basho’s boom die zonder vrucht waardeloos kan zijn maar voor hem en mij van waarde is. Vrucht of geen vrucht alles heeft evenveel waarde. Lachend zeg ik: “Mooi, ik ben er.”
Ik ben niet Basho. Ik ben Nico én Basho. Ik hoef en wil nog niet in het Nirwana zijn, hoewel die 10 seconden heel lekker aanvoelden. Ik heb liever bubbels die me iemand laten zijn, met wie ik kan stoeien en van wie ik kan leren, en die ik Nico of Basho kan noemen. Poetsen, puinruimen, telkens opnieuw beginnen. Vallen en zweven én met beide voeten op de grond staan. Alles is mogelijk.
* Matsuo Basho (1644-1694) staat bekend als een van de grootste Japanse dichters. Eind zeventiende eeuw besloot Basho het literaire wereldje de rug toe te keren en zich als kluizenaar af te zonderen in een buitenwijk van Edo (het huidige Tokyo).
Bij het eenvoudige hutje waarin hij woonde, plantte hij een bananenboom, basho in het Japans. De dichter vond de boom prachtig en nam Basho als pseudoniem voor zijn schrijversnaam.
Data komende sesshins
Van 8 t/m 14 mei 2022 o.l.v. Floor Rikken (volgeboekt)
Van 15 t/m 21 mei 2022 o.l.v. Yvonne Visser (
nog 2 plaatsen beschikbaar)
Van 26 juni t/m 2 juli 2022 o.l.v. Rients Ritskes (volgeboekt)
Van 3 t/m 10 juli 2022
extra sesshin o.l.v. Peter van Beukelen (
nog 5 plaatsen beschikbaar)
Van 2 t/m 8 oktober 2022 o.l.v. Arthur Nieuwendijk (volgeboekt)
Van 15 t/m 21 januari 2023
Van 7 t/m 13 mei 2023
Van 2 t/m 8 juli 2023
Van 6 t/m 12 augustus 2023
Van 1 t/m 7 oktober 2023
Van hernia tot zen
Wat is angst en hoe er mee om te gaan
Ik geloof dat ook kinderen behoefte hebben aan momenten van rust en zelfreflectie
Experiment: Zie alles als een droom
Door zen heb ik ingezien dat het leven draait om de verbindingen die je maakt
Recensie Nexus van Yuval Noah Harari