ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
© Rients
Zencoach kan containen
Yvonne Visser,
Zen.nl Amersfoort/
Zen.nl Leusden
De
opleiding tot zencoach biedt gediplomeerde zenleraren de mogelijkheid om hun inzicht te verdiepen en nieuwe vaardigheden aan te leren, waardoor ze cursisten en coachees nog beter kunnen faciliteren in duurzaam geluk. In februari start de volgende opleidingsgroep, maar wat is een zencoach.
Zitten op een paal
Spannende emoties kunnen dragen en beheren wordt containen genoemd en dit vermogen is essentieel voor de zencoach. Met meditatie en koan trainen we dit vermogen. In veel vestigingen van Zen.nl leggen de gevorderdencursisten zich momenteel toe op koan-studie. Het laatste boek van Rients, “
Zen en onzin van het leven” is een leidraad en een gids om het eeuwenoude pad naar wijsheid te gaan bewandelen. Bij een van de eerste
sesshins die ik heb gedaan kreeg ik van
Rients de koan: “Hoe ga je verder vanaf een dertig meter hoge paal?” Gedurende de gehele sesshin kon ik maar één ding doen: behoedzaam langs de paal naar beneden glijden. Dat had vele gezichten. Tijdens de meditaties op mijn kussen had het het gezicht van dagdromen, in slaap vallen, mezelf allerlei raadsels voorschotelen variërend van raden wat we voor de lunch zouden krijgen gebaseerd op de geuren die uit de keuken kwamen tot uitrekenen wat de oppervlakte van de zendo was uitgaand van het aantal matten en de afmetingen van een mat. De spanning die alleen al het idee van zitten op een dertig meter hoge paal teweegbracht, was niet te verdragen en ik verloor me in psychologische vermijding. Ik was niet in staat om de spanning en daarmee mezelf te ‘dragen’.
Containen
Spannende emoties kunnen dragen en beheren wordt containen genoemd. Containen is zoiets als het aandachtig ondersteunen van een ballon met je handpalm: je maakt er contact mee, losjes en volgt de stuiterende pogingen van de ballon om weg te vliegen en zo behoed je de ballon van je emoties voor vervliegen (uit je aandacht ontsnappen) of leeglopen (emotionele uitingen). Emoties containen is niet eenvoudig; het vraagt een open, zachte, maar volhardende aandacht en vertrouwen in je eigen draagkracht. Hoe heftiger de emotie, hoe meer het van je vraagt. Heftige emoties komen vaak voort uit vroege bubbels, de heftigste emoties zijn meestal geassocieerd met oerbubbels. Inzicht krijgen in je oerbubbels betekent vaak een flinke groeispurt, maar het proces ernaartoe is tijdrovend.
Zencoaching
De belangrijkste kwaliteit van een zencoach is een boven gemiddeld vermogen om spannende emoties te containen. Dat vermogen ontwikkel je in de eerste plaats door bewust het proces van het doorzien van de eigen oerbubbels door te maken. Niet alleen oefen je daarmee om te containen, het inzicht in de werking van je eigen geest leert je ook met empathie en compassie een ander te begeleiden bij het verkrijgen van inzicht in zijn of haar oerbubbels. In de opleiding tot zencoach wordt veel aandacht besteed aan leren containen, vooral ook door te oefenen in het eigen proces van verwerven van inzicht in oerbubbels van de
zencaoch in opleiding.
Leerpunten
Hidde heeft recent de opleiding tot zencoach afgerond: “Wat me vooral duidelijk is geworden is dat mijn vermogen om spannende emoties te containen bepalend is voor wat ik een coachee te bieden heb. Naarmate ik beter in staat ben om de spanning te verdragen, kan ik de ander beter ondersteunen daarin. Eén van de dingen die ik heel mooi vond tijdens de opleidingsdagen is dat we telkens hele praktische oefeningen hebben gedaan, vaak verbluffend eenvoudig om op het oog ingewikkelde concepten handen en voeten te geven. Nu krijg ik bijvoorbeeld van mijn collega terug dat hij merkt dat ik soms wat langere stiltes kan laten vallen, die weliswaar ongemakkelijk voelen maar wel veel opleveren.” Ook vertelt hij dat hij veel inzicht heeft gekregen in zijn oerbubbels. “Wat ik heb geleerd is om beter voor mezelf te kunnen kiezen, mezelf meer serieus te nemen. Voorheen gunde ik mezelf bijvoorbeeld geen pauze, dat doe ik nu wel. Maar ik heb ook beter leren aanvoelen, ik heb meer vertrouwen gekregen in mijn intuïtie.”
De kunst afkijken
Een goede zencoach word je door te oefenen. Natuurlijk helpt het dan om eerst eens te gaan ‘droogzwemmen’ in rollenspellen en andere oefeningen. “Wat ik heel leerzaam vond,” vertelt Hidde verder, “was om de kunst af te kunnen kijken. Arjan en Yvonne, de trainers van mijn groep, pasten de dingen die we leerden in de oefeningen toe en lieten daardoor ook zien hoe ik dat zelf als coach zou kunnen doen. Dat is de ‘zen’ van zencoaching: het besef van de efficiëntie van hele eenvoudige en op het oog kleine acties èn ik ben er deelgenoot van geweest dat dat wat er in dat moment gebeurde gebruikt kon worden om iemand te coachen. Nu-causaliteit in actie!”.
Doorleren voor zenleraren
De opleiding tot zencoach biedt gediplomeerde zenleraren de mogelijkheid om hun inzicht te verdiepen en nieuwe vaardigheden aan te leren, waardoor ze cursisten en coachees nog beter kunnen faciliteren in duurzaam geluk. In februari start de volgende opleidingsgroep en daarvoor zijn nog enkele plaatsen beschikbaar.
Voor meer informatie en aanmelding voor de
opleiding tot zencoach kan je contact opnemen met
jeroen@zen.nl of
yvonne@zen.nl.
Interview zenleraar Walter Jacobs
Van hernia tot zen
Wat is angst en hoe er mee om te gaan
Ik geloof dat ook kinderen behoefte hebben aan momenten van rust en zelfreflectie
Experiment: Zie alles als een droom
Door zen heb ik ingezien dat het leven draait om de verbindingen die je maakt