ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
Foto © ANP
We overschreeuwen de stilte
Merel,
Zen.nl Nijmegen
Volgens Merel overschreeuwen we de angst voor de stilte met ons collectieve profileergedrag. Ze deed de dialoogtraining om hier wat in te veranderen.
De volgende online dialoogtraining van twee ochtenden start dinsdag 1 juni. Klik hier voor meer informatie en aanmelding.
In het najaar start ook de eerste opleiding voor dialoogtrainers. Wil je hierover op de hoogte worden gehouden, mail dan ‘houdt me op de hoogte’ aan remko@zen.nl
De aanleiding om de dialoogtraining te volgen was mijn frustratie over hoe vergaderingen en gesprekken verlopen. Ook stoorde het me hoe debatten in Den Haag gevoerd worden. Al dat geprofileer, de wedstrijdjes wie het langste aan het woord kan zijn. Het moet toch anders kunnen.
Het kan ook anders; die ervaring heb ik. Een paar jaar geleden had ik op de afdeling een collega, die de sociocratische methode voor vergaderingen invoerde. Iedereen werd actief bevraagd waardoor er altijd nieuwe goede ideeën op tafel kwamen. Mensen dachten beter na over waar ze mee bezig waren en de mensen die nooit wat zeiden kwamen ook aan het woord. Het roddelen over besluiten werd veel minder, omdat iedereen bij een besluit betrokken was.
Het probleem was: het kostte veel tijd. Iedereen moest de methode leren, er waren erg veel regeltjes en vergaderingen duurden langer. Uiteindelijk ging het wringen. De andere afdelingen deden niet mee en vonden dat we te lang vergaderden. We zijn er daarom mee gestopt.
Eén van de redenen waarom ik de dialoogtraining wilde doen is dat de dialoogmethode veel eenvoudiger is dan de sociocratische methode. Minder gekunsteld en praktischer. Als je voorzitter bent van een vergadering kun je aspecten ervan toepassen zonder dat je het benoemt. Bijvoorbeeld door simpelweg vaker een rondje te doen en daarmee iedereen aan het woord te laten.
Een andere reden voor mij om de training te willen volgen is mijn eigen rol in gesprekken. Op het werk kan ik soms te boos worden, vooral als het er echt toe doet. Ik heb een leidinggevende positie en dan wordt van je verwacht dat je je mondje kunt roeren. Er is sociale druk om je te profileren en ik heb me daartoe te vaak laten verleiden waardoor ik soms na afloop van een gesprek met een kater zat. Dan dacht ik: dit én dat had ik ook nog moeten zeggen. Op het juiste moment en op de juiste toon mijn boodschap overbrengen, daar wilde ik beter in worden. Ook non-verbaal, want als je een sterke mening hebt kom je ook non-verbaal niet echt open over.
Tussen de eerste en de tweede trainingsdag van de dialoogtraining had ik een belangrijk overleg waar voor mij persoonlijk veel vanaf hing. Dat overleg heb ik met behulp van het geleerde voorbereid. Als huiswerk moesten we één of twee van de achttien dialoogregels uitkiezen en toepassen. Ik had gekozen: ‘Probeer niet om te winnen’ en ‘Luister naar je hart voordat je spreekt.’ Dat gaf me rust. Ik bedacht van tevoren: wat er ook uit het overleg komt, het is goed.
Ik had het overleg ook inhoudelijk goed voorbereid maar tijdens het gesprek verdween een van mijn belangrijke kritiekpunten terloops van tafel. Door de rust kon ik het terugpakken en weer op de agenda zetten. Dat heb ik echt te danken aan de training. Anders had ik achteraf weer met een kater gezeten. Ook de gedachte dat alle uitkomsten goed waren hielp me. Het klinkt tegenstrijdig, maar als je probeert te winnen is een gesprek echt anders dan wanneer je bewust een win-win nastreeft. Als je ‘alleen probeert te winnen’, dan luister je minder goed naar de ander. Omdat ik niet probeerde te winnen kon ik mijn kritische vraag op de juiste toon weer ter sprake brengen en kreeg ik een goed antwoord, iets waar ik echt verder mee kan.
Wat ik nog niet voldoende heb toegepast uit de training en wat ik wel heel graag zou willen is het inbouwen van meer stilte. Bijvoorbeeld door de deelnemers aan een vergadering te vragen om zich in stilte even voor te bereiden op een agendapunt. Ik vermoed dat juist in het inbouwen van zulke korte momenten van stilte de grootste winst zit. Dus daar ga ik de komende weken mee experimenteren. Mensen hebben meer rust om te luisteren als ze kort van tevoren hun inbreng hebben overdacht en daardoor ook minder de neiging om direct te gaan reageren op een ander.
Maar stilte vinden we ongemakkelijk in onze cultuur. Waarom? Ik vermoed omdat dan onze emoties teveel boven komen drijven. Dat vinden we niet fijn en daarom overschreeuwen we het. En dat noemen we dan profileren. Kijk maar naar de Tweede Kamer. Daar is helemaal geen echte dialoog. Het gaat alleen maar om wie het beste in beeld komt. Ik zou willen dat de Tweede Kamer en de ministerraad deze dialoogtraining zouden volgen. Dan werd er beter naar elkaar geluisterd, zou er minder crisis zijn en meer burgers gelukkig.
De volgende online dialoogtraining van twee ochtenden start dinsdag 1 juni. Klik hier voor meer informatie en aanmelding.
In het najaar start ook de eerste opleiding voor dialoogtrainers. Wil je hierover op de hoogte worden gehouden, mail dan ‘houdt me op de hoogte’ aan remko@zen.nl
Van hernia tot zen
Wat is angst en hoe er mee om te gaan
Ik geloof dat ook kinderen behoefte hebben aan momenten van rust en zelfreflectie
Experiment: Zie alles als een droom
Door zen heb ik ingezien dat het leven draait om de verbindingen die je maakt
Recensie Nexus van Yuval Noah Harari