ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
© Zen.nl
Het juiste boek als therapie
Cornelia van Tuil & Rients Ritskes,
Zen.nl Nederland
Goede boeken lezen is zeker in combinatie met regelmatig mediteren een hele goede manier om onze geest te ontwikkelen en ons denken te cultiveren. Genezen met boeken heeft zelfs een naam, te weten bibliotherapie. Hieronder enige toelichting en een opzienbarend voorbeeld ervan.
De bibliotherapeut
Niet alleen de populaire zelfhulpboeken zijn goed voor het verhelderen van ons denken, elk genre literatuur bevat hiervoor heel veel geschikte titels. Zelf ben ik een liefhebber van filosofische boeken, waarbij ik me graag laat uitdagen door dikke en moeilijke teksten, maar dit type boeken is niet voor iedereen geschikt. Een boek dat wel voor veel mensen helend kan werken is bijvoorbeeld „
De zin van het bestaan“ van Victor Frankl en „
De keuze“ van Edith Eva Eger. Een bibliotherapeut is iemand die je goede boeken kan aanbevelen. Als zencoach en zenleraar ervaar ik boeken als bijzonder ondersteunend in mijn begeleiding van mensen. Het juiste boek werkt als een verdieping en voortzetting van het gesprek dat ik met coachees heb. Het boek kan daarbij elke dag ter hand worden genomen en op die manier dagelijks helpen ons denken te spiegelen, te doorzien en te verbreden. Goede gesprekken en boeken hebben de potentie wezenlijk bij te dragen aan ons geluk, door een verhelderende bril op de werkelijkheid te bieden. Wanneer de coachee de wekelijkse of maandelijkse gesprekken met een coach aanvult met dagelijks een uur of anderhalf bibliotherapie, kan dit de effectiviteit van de begeleiding vele malen verhogen. Als voorbeeld hieronder het verslag van Cornelia, die op mijn aanraden „De keuze“ is gaan lezen:
Slachtofferschap
Ik voelde mij vaak slachtoffer van mijn moeilijke familieverleden als ook van de mensen en de situaties om me heen. Ik was bezig met zeuren over mensen die mij niets gunden en mij pijn deden en dat terwijl ik toch alles heel goed had bedoeld. Ik was wantrouwig en had het gevoel dat ik voor alles moest vechten en toch in werk en privé nooit zou bereiken waarvan ik droomde, terwijl anderen vaak door oneerlijk te zijn alles bereikten wat ze wilden. Het voelde als mijn lot. Ik voelde mij vooral op het werk de marionet van anderen. Ik durfde niet meer assertief en proactief te ageren uit angst voor nog meer tegenwind en pesterij. Dit alles veranderde vooral door mijn gesprekken met mijn coach, het mediteren, maar toch vooral ook door het lezen van „De keuze“ van Edith Eva Eger.
Vastgelopen
Het gevolg van het slachtoffer-voelen is dat ik tot nu toe nauwelijks in staat ben geweest om een echte relatie aan te gaan. In aanraking met leuke mensen werd ik door angst, spanningen en duizeligheid overvallen, gewoon omdat ik niet wist hoe hiermee om te gaan. Ik voelde mij dan machteloos. Dit maakte mij uiteindelijk nog verdrietiger over mijn verleden en mijn opvoeding. Ik voelde mij als in een gevangenis, waarin mijn echte IK niet leefde. Ik had veel therapie achter de rug en werd er langzamerhand moe van. Ik wou eindelijk het echte leven gaan leven, maar ik wist niet hoe en bleef nog heel lang in mijn oude patronen zitten. Daardoor raakte ik in mijn derde burn-out.
Inzicht door het boek
Tot ik op aanraden van Rients „De keuze“ van Edith Eva Eger heb gelezen. Wat mij meteen aanmoedigde was de zin „Maar ik wist uit klinische en persoonlijke ervaring dat zelfs als iemand ervoor kiest om te genezen, hij of zij jarenlang vast kan blijven zitten.“ Dat ging over mij, maar er was nog hoop. „We hebben altijd die keuze, die mogelijkheid om er de leiding over te nemen.“ „Niemand kan dat wat je in je eigen gedachten hebt van je afpakken.“ Dus ik ben nooit machteloos tegenover mensen of dingen, die ik tegemoet kom, hoe erg ze ook zijn. Ik heb de macht om te besluiten hoe ik me voel en wat ik ermee doe. Door het lezen van dit boek snapte ik ineens de zin van een voormalige collega, die me wou helpen en zei: „Iemand kan jou alleen pesten, als jij dat toelaat“. Door het boek en levenservaring van Eger ben ik ervan overtuigd geraakt dat ik mijn gedachten en gevoelens zelf kan sturen. „Het slachtofferschap is optioneel: niemand kan van jou een slachtoffer maken. Dat kan je alleen zelf - de slachtofferrol komt van binnenuit. We ontwikkelen de denkwijze van een slachtoffer: een manier van denken en zijn, die star, verwijtend, pessimistisch, bestraffend en zonder gezonde beperkingen en grenzen is. We zijn niet in staat te vergeven. We worden onze eigen gevangenisbewaarders.“ „Het probleem is niet het pesten van anderen - het probleem is dat ik hen geloof; ik ervan overtuigd ben, dat ik minderwaardig ben.“
Inspiratie
Edith Eva Eger weet anderen de weg te laten zien. „….kon ik hem helpen om in te zien, dat hij - ongeacht zijn problemen en zijn pijn, zelf de sleutel in handen had voor zijn eigen vrijheid?“ Door het lezen van haar boek kijk ik nu veel meer naar de mogelijkheden die ik heb. Ik vertrouw weer meer op mijn intuïtie en zoek naar positieve oplossingen.
Ik ben dus vrij om altijd en opnieuw te kiezen, ervoor te gaan en nieuwe wegen uit te proberen. Dat zou wel doorzettingsvermogen en een lange adem vragen en zelfs weerstand oproepen, maar het is de moeite waard. Het is de moeite waard om mijzelf te respecteren, mijn zelfvertrouwen te hervinden en mijzelf als verantwoordelijk voor mijn leven te zien. De beloning maakt het allemaal de moeite waard, immers de beloning is vrijheid, vreugde en geluk.
Transformatie
In haar boek beschrijft Dr. Eger, hoe zij steeds in het hier en nu kan blijven en effectief kan handelen ondanks haar gevoelens van angst, duizeligheid en pijn, nl. door zich ervan bewust te zijn, dat het emotionele en lichamelijke reacties zijn van trauma’s en overtuigingen uit het verleden. „Over mijn vrijheid om mijn eigen reactie op elke situatie te kiezen.“ „Ik ben hier, dit is het heden.“ „Ik werkte hard om een innerlijke stem te ontwikkelen die een ander verhaal vertelde.“ Een heleboel van mijn spontane, onderbewuste gedachten en gevoelens horen dus niet meer bij mij. Het zijn eerder de onverwerkte gedachten, opvattingen en meningen van mijn moeder die door mijn opvoeding zijn doorgegeven. Ik ben in het NU, dus de omstandigheden en situaties zijn anders en heb ik andere mogelijkheden. Ik kan er actief invloed op nemen.
Levenslang leren
De voorwaarde voor vrijheid is wel het accepteren van het verleden. „Jij kunt vrijheid vinden in het accepteren van wat er is gebeurd.“ Dit is iets waar ik nog hard mee bezig ben, vrede sluiten met mijn verleden. Nu wil ik leren de moed op te brengen, om ook in moeilijke situaties weer meer proactief te zijn. „Als jij een held wilt zijn, dan moet jij effectief handelen op de cruciale momenten in jouw leven.“ Ik observeer anderen hoe zij het doen en word van mijzelf meer bewust ten aanzien van mijn eigen handelen en motivatie. Ik probeer weer meer voor mijzelf op te komen, maar op een respectvolle manier. Gevoelens te laten zien en zacht te zijn hoort er in bepaalde situaties ook bij. „Assertief zijn is voor jezelf beslissen. En erop vertrouwen dat er genoeg is, dat jij genoeg bent.“ „Ik kon een weg vinden naar mijn eigen kracht.“ „Als zij het kan, dan kan ik het ook!“ en er is altijd menselijkheid te vinden in het leven. Ik heb zoveel geleerd van dit boek, dat is met geen pen te beschrijven en met deze bijdrage aan dit artikel over bibliotherapie hoop ik veel mensen te stimuleren om goede boeken te lezen en je daarbij waar nodig ook goed te laten
coachen.
Januari gratis proefles bij jou in de buurt, klik hier.
Interview zenleraar Walter Jacobs
Van hernia tot zen
Wat is angst en hoe er mee om te gaan
Ik geloof dat ook kinderen behoefte hebben aan momenten van rust en zelfreflectie
Experiment: Zie alles als een droom
Door zen heb ik ingezien dat het leven draait om de verbindingen die je maakt