ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
Foto © Zen.nl
De schoenen van de monnik
Ilse Wijnen,
Zen.nl Arnhem
Onlangs deed ik mee aan de
online zenfilosofiecursus en uit alle acht colleges heeft één zin me in het bijzonder geraakt. Het ging over een monnik die altijd keek naar de manier waarop zijn leerlingen hun schoenen neerzetten voordat ze de meditatieruimte betraden.
Aandacht als doel
Aan de manier waarop iemand zijn schoenen uitdoet, kun je namelijk zien hoe het met de mentale gesteldheid van die persoon is gesteld. Ik dacht terug aan de keren dat ik mijn schoenen uitdeed en meteen wist ik dat ik ze niet netjes neerzet. Zo zet ik niet alleen mijn schoenen niet netjes neer, al vanaf dat ik me kan herinneren ‘ben’ ik slordig. Slordig en chaotisch. Ik heb heel vaak pogingen ondernomen om netjes te ‘worden’ en het is me nog nooit gelukt. Ik had voor mezelf al een soort conclusie getrokken: ik denk dat ik een hersenverbinding mis en daar kan ik gewoon niks aan doen. En toen die uitspraak. Die monnik. Die schoenen. Die relatie met je mentale gesteldheid. Ik was in shock en keek om me heen en zag hoe het er kennelijk met mijn mentale gesteldheid voorstond. Die was niet best, zacht uitgedrukt.
Afgelopen weken waren we bezig met onze doelen voor 2021. Na een tijdje wikken en wegen kwam ik op twee doelen. Het leren containen van emoties én mijn huis georganiseerd krijgen. Ik koos ervoor het tweede doel te delen met de groep, terwijl ik toen nog dacht dat het eerste doel eigenlijk belangrijker was.
Voorbeelden inspireren
Ik was afgelopen weekend bij een vriendje van mijn zoon. Mijn zoon had daar gelogeerd. De moeder van dat vriendje is het tegenovergestelde van hoe ik ben, zij is tot in de puntjes georganiseerd. Daar hadden we een gesprek over. Ik moet dan altijd een beetje schaamte overwinnen. Ik hoor namelijk zo vaak dat de vrouwen het keurig voor elkaar hebben maar dat de mannen er een zooitje van maken tot frustratie van hun vrouw. Ik identificeer me vervolgens met de mannenrol. Ik ben degene die er bij ons thuis een zooitje van maakt. Maar goed, hoe doe je dat dan, je huis netjes houden? Ik luisterde aandachtig naar de uiteenzetting over hoe bij hen de dingen op kleur zijn gesorteerd, er altijd voldoende voorraad aanwezig is, et cetera.
Wat me bij dit alles vooral opvalt, is dat ik deze vrouw zie genieten van het feit dat ze dit op orde heeft. Ik merk aan haar dat ze het fijn vindt om op te ruimen, er voldoening uit haalt. Een paar dagen later denk ik terug aan dat gesprek en valt het kwartje: Ik heb er een hekel aan om op te ruimen, ik voel me al gauw de huissloof, ik wil andere dingen doen!
En toen moest ik aan de laatste avond van de zenfilosofiecursus terugdenken.
Rients vertelde dat hij heel vaak aan het opruimen was. Daarbij viel me ook weer op dat hij dat niet vertelde met een zucht van ellende, maar met een uitstraling van voldoening.
Aan de slag
Ik kijk naar mezelf en ik denk dat ik het gevonden heb. De ontbrekende hersenverbinding... het gaat om het verschil in perceptie. Als ik opruim denk ik alleen maar ‘ik wil eigenlijk iets anders doen’, ‘zonde van mijn tijd’ en dus ontbreekt het me aan aandacht bij wat ik aan het doen ben, voelt het als moeten en voel ik me compleet onrustig. De dingen die je doet met aandacht doen, daar draait het om weet ik inmiddels. Je doel helder voor ogen hebben. Waarom wil ik een opgeruimd huis? Omdat ik me goed wil voelen. Omdat mijn omgeving een weergave is van hoe het met mij gesteld is. Omdat hoe het er om mij heen uitziet weerspiegelt hoe wij dat als gezin dus doen. Het legt niet alleen bloot hoe de zaken er bij mij alleen voorstaan, het legt ook een flink stuk gezinspatronen bloot. Ik kan het niet alleen en ik hóef het ook niet alleen te doen. Ik besef welk systemisch effect een verandering van mijn perceptie op opruimen zal hebben op mijzelf en op de rest van mijn gezin. Ik besef dat ik er een nieuwe hobby bij heb.
Binnenkort starten:
de nieuwe online zenfilosofiecursus door Floor Gessho Rikken, start do. 18 maart
de herhaling van de eerdere online zenfilosofiecursus door Rients Ritskes, start wo. 12 mei
Interview zenleraar Walter Jacobs
Van hernia tot zen
Wat is angst en hoe er mee om te gaan
Ik geloof dat ook kinderen behoefte hebben aan momenten van rust en zelfreflectie
Experiment: Zie alles als een droom
Door zen heb ik ingezien dat het leven draait om de verbindingen die je maakt