ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
Tommy Wieringa op sesshin
Rients Ritskes,
Zen.nl Nederland
Rients Ritskes en Tommy Wieringa ontmoeten elkaar op sesshin en wisselen later enkele van de door hen geschreven boeken uit.
Beroemde cursist
Een jaar of drie geleden hoorde ik via vrienden dat mijn schrijfidool Tommy Wieringa zenlessen kreeg van Arthur Nieuwendijk,
Zen.nl Amsterdam. Dit nieuws maakte mij helemaal blij, want zijn columns gaven mij altijd een sterk gevoel van zielsverwantschap. Toen ik wist dat hij bij Arthur les kreeg heb ik hem, zonder hem persoonlijk te kennen, gevraagd een voorwoord in mijn boek
Meer zen minder bubbels te schrijven. Hij antwoordde tactvol het te willen overwegen maar graag eerst het manuscript te lezen. Een paar weken later ontving ik zijn voorwoord en ik herinner me geraakt te zijn bij het lezen ervan en vooral bij de zin:
Rients Ritskes schrijft in dit boek dat hij jaarlijks honderden mensen ontmoet voor wie zenmeditatie werkt. Ik ben er één van. Iedereen die ik met zen een beetje gelukkiger maak, geeft mij een geweldig gevoel, maar dat mijn idool dit schreef deed me nog iets extra’s. Wel dacht ik ook: de echte ontmoeting tussen ons moet nog komen.
Kritische houding
Er ging een tijdje overheen voordat Tommy zich aanmeldde voor een
sesshin bij mij. Deze aanmelding wekte gemengde gevoelens. Enerzijds voelde ik mij vereerd dat dit schrijfkanon bij mij sesshin zou komen doen, anderzijds boezemde het idee dat hij bij mij ‘in de klas’ zou zitten ook angst in. Behalve om zijn schrijftalent bewonder ik Tommy ook vanwege zijn genadeloos kritische eerlijkheid, maar wanneer die kritiek mijzelf zou betreffen weet ik niet of ik er nog zo blij mee zou zijn. Ik had al gemerkt dat hij mij in zijn kritische houding niet ontzag. In onze mailcorrespondentie over zijn voorwoord rekende hij geheel in zijn eigen stijl af met een foutje in mijn manuscript. Mijn onzekerheid was dan ook reden om mij fysiek en mentaal nog beter op de sesshin voor te bereiden dan ik anders altijd al doe. Nog iets meer mediteren, extra sporten, extra lezen en minder eten en drinken. Topfit begon ik aan de sesshin en al snel ontdekte ik hoe vriendelijk hij ook was. Het werd een mooie sesshin met boeiende gedachtewisselingen over o.a. de wel of niet moraliserende bedoelingen van de moderne literatuur. We spraken na de sesshin af elkaar eens op te zoeken en nader kennis te maken.
Wakker liggen
Tommy bezocht mij onlangs thuis en vertelde hoe zwaar de sesshin hem was gevallen, maar ook dat hij er helemaal door geïnspireerd was geraakt en zich meteen had aangemeld voor de volgende. Op de foto heeft hij net mijn nieuwste boek
Zen en onzin van het leven in ontvangst genomen. Ik kreeg van hem twee van zijn boeken,
De dood van Murat Idrissi en
Totdat het voorbij is, beide fraai gesigneerd en beide heb ik inmiddels gelezen. Ik had veel gehoord over
De dood van Murat Idrissi maar durfde het niet te lezen. Ik was bang dat het te aangrijpend zou zijn en nu lag
De dood van Murat Idrissi onverbiddelijk bij mij op tafel. Na enkele bladzijden was ik volledig gegrepen en las het in één adem uit. Het bleek zo aangrijpend als ik vermoedde. Ik was sterk aangedaan door de intense triestheid van dit waargebeurde verhaal. De manier waarop Tommy het beschrijft riep bij mij een tegenstrijdige ervaring op. Ondanks dat de inhoud van het aangrijpende drama mij snel bij de strot had ervoer ik bij het lezen ervan geen opkomende tranen zoals bij andere trieste verhalen. Misschien is het daar te erg voor? Of zijn het de korte, bondige zinnen die oppervlakkige emoties voorkomen? Precies begrijpen doe ik het niet maar wat me nog bij geen enkel boek is overkomen; ik lag ’s nachts wakker van het afgrijselijke verhaal over een realiteit die wij met z’n allen scheppen.
Buikpijn van het lachen
Hij wist dat mijn echtgenote Merel ook een grote fan is van zijn columns en had voor haar zijn boek
Totdat het voorbij is meegenomen. Sinds Tommy van de Gelderlander/AD gepromoveerd is naar de NRC mist Merel zijn columns enorm. Regelmatig las ze zijn columns enthousiast aan mij voor. Bij gebrek aan die columns heeft ze mij al zijn korte verhalen uit
Totdat het voorbij is voorgelezen. Heel anders zijn deze verhalen dan veel van zijn columns. In plaats van vlijmscherpe maatschappijkritische analyses zijn het bijzonder liefdevolle en meesterlijke verhalen over en voor zijn kinderen. Merel heeft de afgelopen jaren niet meer zo gebulderd van het lachen als bij het voorlezen van sommige ervan. Het is een kunst hoe iets triviaals als een open gulp bij Maxima door Tommy omgetoverd wordt tot een literair en dolkomisch verhaal.
Het geheim
Ik ben ervan overtuigd dat Tommy al behoorlijk zen was voor hij aan zen deed.
Zen is voor mij: dat wat je doet met hart en ziel doen en als iets niet de moeite waard is goed gedaan te worden, laat het dan. Zonder het te weten houden veel grote kunstenaars zich in hun professie aan deze definitie van zen en zo ook Tommy. Hij beseft als geen ander dat alleen de kwaliteit van woorden telt. Hij vertelde over zijn grote vriend en bron van inspiratie Menno Wigman. Vol bewondering vertelde hij dat deze vriend en veel te jong overleden dichter in drie jaar slechts één gedichtenbundel publiceerde met opgeteld heel weinig woorden, maar woorden die er stuk voor stuk toe doen. Tommy begrijpt als alle ware kunstenaars dat het gaat om ‘nen’, de hoeveelheid zuivere aandacht in wat je schept. Het boek
Zen en onzin van het leven dat Tommy van mij kreeg bevat misschien wel 10 keer zoveel woorden als de beide boeken die wij van hem kregen, maar of mijn boek ook evenveel nen bevat valt nog te bezien. Het oordeel is aan de lezer.
De volgende sesshins zijn gepland voor:
Van 17 t/m 23 januari o.l.v. Yvonne Visser (wachtlijst)
Van 9 t/m 15 mei o.l.v. Floor Rikken (wachtlijst)
Van 27 juni t/m 3 juli o.l.v. Rients Ritskes
Van 21 t/m 27 november o.l.v. Arthur Nieuwendijk
Zenleraar Joke Batink vertelt: ‘Het leven is geen generale repetitie’
Felicitaties voor Arthur
Ingrid over haar cursus zenmeditatie
Zen, Rammstein en alles willen
Hoe besmettelijk bubbels zijn
Verantwoordelijk voor de ander?