ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
Corona, eenzaamheid, angst en vrede
Bert Cats,
Zen.nl Leeuwarden
Op de school waar ik werk, een school voor zeer moeilijk lerende kinderen, sta ik regelmatig versteld hoe de kinderen ondanks hun beperking, vaak rustig kunnen omgaan met de veranderende wereld om hen heen. Een van de leerlingen had nagedacht over het niet naar school mogen de komende drie weken. Haar laconieke reactie was: “Niet naar school gaan dat doe je als je vakantie hebt, dus noem ik het ‘coronavakantie’.
Stil vallen
Ik heb ook een beetje coronavakantie. Mijn school is dicht en omdat ik lesgeef in een van de groene praktijkvakken is online lessen aanbieden niet zinvol. Digitaal grasmaaien of harken gaat nu eenmaal niet. Dus voor even zet ik een stap achteruit en kijk naar de gebeurtenissen. Ik volg het nieuws en zie wat het met de wereld doet. Mensen die heel erg ziek worden, mensen die sterven en mensen die in financiële problemen komen door de crisis. Het wordt steeds rustiger op straat; de wereld om ons heen lijkt stil te vallen. Ik merk bij mijzelf op dat ik daardoor ook verstil. Mijn wereldje, mijn leven, gaat langzamer en ik neem een beetje afstand van de overvloed aan nieuws. Ik weet dat er mensen zijn die heel hard werken om anderen te redden en er voor te zorgen dat de dagelijkse gang van zaken door kan gaan. En ik hoef alleen maar thuis te zitten en wachten op wat komen gaat, het grote niet-weten wat komen gaat. Vragen als: “Hoe lang gaat dit duren? Word ik wel of niet ziek? Komt het wel goed?”, vallen meer naar de achtergrond. Hoe minder ik al die informatie over wat er gebeurt opzoek, hoe meer ik me verbonden voel met mijzelf en wat er speelt om mij heen. Het is geen ontkenning of nonchalance, maar een soort van accepteren van wat is.
Op de vlucht voor stilte
Stil zijn was voor mij vroeger een angstaanjagend iets. Toen ik twaalf jaar oud was overleed plotseling mijn moeder. Het verdriet was enorm, het voelde leeg en stil. Ik was niet in staat het verlies te verwerken of een plek te geven. In de loop van de jaren groeide onderhuids steeds meer een beklemmend, benauwd gevoel. Er ontstond een angst om dit
te voelen . In de stilte kon ik deze
bubbel als het ware voelen als een bal onder water die naar de oppervlakte wil. Het was een verstikkend en angstig gevoel waar ik liever ver bij uit de buurt bleef. Lang heeft het een grote invloed op mij gehad. Altijd op de vlucht voor de stilte en het alleen zijn. Daarmee was ik niet in contact met mijzelf en daardoor ook niet met anderen. Ik voelde me vaak heel eenzaam en vooral tijdens de feestdagen diende de bubbel zich aan. De feestdagen kregen daardoor een andere lading. Oh jee! als ik maar niet alleen hoef te zijn. Ook als volwassene heb ik lang heel erg mijn best gedaan om de feestdagen voor anderen en vooral voor mijzelf in te vullen en te regelen.
De bubbel doorzien
Langzamerhand kwam ik tot inzicht dat hoogtijdagen zoals Kerstmis op deze manier helemaal niet leuk waren. Deze dagen waren een vlucht voor het alleen zijn en de stilte. Het inzicht kwam doordat ik begreep dat er iets in mijzelf moest veranderen. Wat voel ik dan en wat probeer ik te vermijden? En hoe kan ik het veranderen? Na jarenlang zoeken vond ik zenmeditatie en door elke dag te mediteren kreeg ik de vaardigheid om minder over de dood van mijn moeder na te denken en meer naar mijn gevoel te gaan en dat gevoel te gaan accepteren. Dat bracht meer ruimte, acceptatie en vrede. Zo kon het een plek krijgen in mijn leven. Ik heb de bubbel nu grotendeels doorzien. De stilte is niet meer angstaanjagend. Ik voel me niet meer zo eenzaam. Eindelijk kan ik zeggen dat de stilte welkom is en dat ik mijzelf beter aanvoel en daardoor ook meer verbonden ben met anderen in mijn omgeving.
Stilte opzoeken
De oefening van de meditatie helpt mij te blijven kijken naar wat de onzekerheid van deze tijd met me doet. Het geeft mij handvatten om telkens weer terug te gaan naar de stilte in mij. Dat betekent niet dat ik niet betrokken ben, maar ik verlies mijzelf minder snel in angst en verwarring. Het niet-weten is dan oké. Ik besef ook dat wanneer het virus nog dichterbij komt alles kan veranderen. Maar er is nu hoop en vertrouwen dat ik dan ook in al die onzekerheid de stilte weet te vinden. De stilte die nodig is om goed te kunnen luisteren naar wat er nodig is, zodat ik goed voor mijzelf en anderen kan zorgen ook buiten de coronavakantie.
Van hernia tot zen
Wat is angst en hoe er mee om te gaan
Ik geloof dat ook kinderen behoefte hebben aan momenten van rust en zelfreflectie
Experiment: Zie alles als een droom
Door zen heb ik ingezien dat het leven draait om de verbindingen die je maakt
Recensie Nexus van Yuval Noah Harari