ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
Wie ben ik? De gelaagdheid van bubbels
Yvonne Joshin Visser, Zen.nl Amersfoort
Jaren geleden spatte mijn ‘dineren doe je om 18 uur’-bubbel opeens uit elkaar. Het klinkt misschien als een niemendalletje, maar er zaten veel waardevolle inzichten in.
Ik kom uit een Amsterdams arbeidersnest, een vrij traditioneel gezin. Zo’n gezin waar de man zich weliswaar niet meer de baas noemde, maar nog wel stilzwijgend dicteerde hoe het gezinsleven georganiseerd was. En één van de wetten die niet aan discussie onderhevig waren was: we eten om 18 uur. Dus als ik naar handbaltraining moest en om 18.30 uur thuis kwam, stond mijn afgedekte avondmaal, inmiddels lauw, bij mijn stoel op de eetkamertafel, die verder al was afgeruimd en stond mijn moeder de afwas te doen in de keuken. Mijn ouders aten immers om 18 uur.
Ik denk dat ik achter in de dertig was en al een paar jaar mediteerde. Omdat ik vlakbij mijn werk woonde, was ik tussen 17.15 en 17.30 uur thuis. Onderweg naar huis voelde ik mijn maag al wat rommelen, mijn eetlust begon zich te roeren. Al in mijn studietijd heb ik een grote verzameling snelle recepten verzameld. Het lukte me dus prima om om 18 uur het eten op tafel te hebben. Tot die ene avond.
Het was die dag druk geweest op mijn werk en ik kwam een half uurtje later thuis dan gebruikelijk. Gehaast smeet ik mijn tas richting stoel, terwijl ik mijn andere arm uitstrekte om de koelkast alvast open te maken en de ingrediënten voor het eten te pakken. De tas belandde omgekeerd op de grond, waardoor ik een onbesuisde ruk aan de deur van de koelkast gaf. Een pak melk plofte op de grond en de flessen in de deur rammelden gevaarlijk. Een gedicht van krachttermen stroomde over mijn lippen, maar toen ik vol irritatie aanstalten maakte om de melk op te ruimen, kwam de volgende revolutionaire gedachte in me op: “We kunnen vandaag ook wel later eten.” In een flits doorzag ik een bonte rij aannames als dominosteentjes omver vallen. Ik werd me ervan bewust dat ik me schuldig voelde, dat ik bang was dat ‘ze’ boos op me zouden worden en dat ik ook al een portie verdedigende boosheid klaar had liggen voor de eerste de beste die kritiek zou gaan leveren op het late tijdstip van het avondeten. Tegelijkertijd doorzag ik de gekheid hiervan. En nog veel merkwaardiger was dat mijn hele lijf zich direct ontspande.
Het doorzien van deze eenvoudige overtuiging resoneerde in mij, zowel in het denken, als in het voelen, als in mijn lichaam. Het voelde alsof mijn hele visie op de wereld en mezelf radicaal veranderde in dat ene moment. Bovendien begreep ik opeens dat een bubbel niet alleen bestaat uit ideeën, maar ook uit allerlei emoties en gevoelens, onbewuste regels waar ik aan meende te moeten voldoen en uit onwillekeurige lichamelijke reacties en spanningen. Het uit elkaar spatten van die bubbel gaf me een doorleefd inzicht in het denkmodel en zijn verschillende lagen.
In het
denkmodel worden de bubbels en puntjes afgebeeld in de laag van het persoonlijk onderbewuste, de laag van het voelen. Voor de meesten zal het ook snel duidelijk worden dat een bubbel ook gedachten en ideeën omvat. Wat we vaak niet helder zien, is hoe elke bubbel ook een glimp in zich heeft van hele basale overtuigingen, de kernovertuigingen die bepalen hoe onze primaire houding ten opzichte van anderen en de wereld is en hoe we onszelf zien in die wereld. In mijn bubbel werd ik me voor het eerst iets bewust van mijn meest primaire zelfbeelden: blijkbaar beleefde ik mezelf als iemand die tegen haar zin moest voldoen aan allerlei eisen. Vandaar mijn schuldgevoel, angst en boosheid. Deze onbewuste lagen zijn meer dan persoonlijk, ze hebben ook een collectief aspect van de gezinscultuur en van de sociale klasse waar ik uit voort kom en van een algemeen vrouwbeeld. De oorsprong van die onbewuste lagen ligt heel vroeg in je leven, misschien gaat hij zelfs vooraf aan jouw persoonlijk bestaan. Dat is een laag die geen woorden en gedachtes kent. Die laag kan je alleen maar gewaar worden in je lichaam. Je lichaam heeft zijn eigen wijsheid.
Tijdens de workshop “Wie ben ik?” over ego reflecteren we op die verschillende lagen waaruit bubbels en ego bestaan. Door goed te voelen wordt ook de wijsheid van het lichaam aangesproken.
Lydia nam deel aan de workshop. “Het was een fijne dag. Het verraste me dat ik zo goed de reacties in mijn lichaam kon voelen bij verschillende kernovertuigingen. Het geeft een veel dieper inzicht, je voelt meer dan je kan begrijpen met het denken.”
Ook Martine was enthousiast over de dag. “Toegankelijk, èn diepgaand. De balans tussen zelfreflectie en delen in tweetallen of in de groep was prettig. Het heeft me geïnspireerd om meer te durven in mijn eigen coachingspraktijk.”
De volgende workshop “Wie ben ik?” is op:
Zaterdag 28 september in Oegstgeest (nog 2 plaatsen beschikbaar).
Meer informatie en aanmelden kan via deze link:
wie-ben-ik
In het najaar zijn de workshops gepland:
Zondag 6 oktober, Zen.nl Den Bosch
Zondag 27 oktober, Zen.nl Haarlem
Donderdag 31 oktober, Zen.nl Amsterdam
Donderdag 21 november, Zen.nl Breda
Zaterdag 23 november, Zen.nl Tilburg
Zondag 24 november, Zen.nl Rotterdam
Zondag 8 december, Zen.nl Utrecht
Zondag 26 januari 2020, Zen.nl Zutphen
Van hernia tot zen
Wat is angst en hoe er mee om te gaan
Ik geloof dat ook kinderen behoefte hebben aan momenten van rust en zelfreflectie
Experiment: Zie alles als een droom
Door zen heb ik ingezien dat het leven draait om de verbindingen die je maakt
Recensie Nexus van Yuval Noah Harari