Goed leren slaan
Zenleraren leren goed slaan.
Mediteren kun je zien als een duursport met een spirituele intentie en diepgang. Dat wil zeggen dat het de beoefenaar niet in de eerste plaats gaat om het fysieke aspect of om fysieke vermogens, maar om de geestelijke inspanning en de persoonlijke groei. Het gaat meer om het trainen van de geest dan om het trainen van het lichaam. Wie zenmeditatie beoefent, gebruikt het lichaam als belangrijkste instrument en het lichaam heeft ook veel baat bij
zentraining, maar het gaat om de geestelijke weerbaarheid die primair getraind wordt. Vergelijk het met een typische duursport als marathonlopen. Daar gaat het primair om de fysieke uitdaging en vooral het fysieke genot na afloop. Of denk aan de ophanden zijnde Nijmeegse vierdaagse, waar het moment van de finish voor velen het hoogtepunt van het jaar is. Hun moment van slagen, hun moment van overwinning op zichzelf en bij de laatste 5 kilometer gevierd en toegejuicht worden als helden door de duizenden toeschouwers van Malden tot en met het centrum van Nijmegen. De beroemde Viola Gladiola ontroert elk jaar duizenden. Deze fysieke uitdaging geeft niet alleen een enorme lichamelijke vitaminestoot aan het lichaam, maar ook aan de geest. Net zo geeft een meditatiemarathon, zoals een
sesshin van zeven dagen best genoemd mag worden, niet alleen een enorme mental power, maar het genereert ook lichamelijk veel kracht en energie.
Ze lijken op elkaar, maar zijn ook heel anders. Beide zijn zwaar, heel zwaar. Zowel de vierdaagse als een sesshin is dus voor het merendeel van de deelnemers geestelijk en lichamelijk een grensverleggende uitdaging die gepaard gaat met letterlijk veel pijn en moeite. Zijn ze de moeite waard? Vraag het de deelnemers. Nagenoeg iedereen die het weet vol te houden is niet alleen apetrots, maar ook heel
gelukkig. De pijn en de moeite horen er voor 100 procent bij. Zelfs de filosoof Spinoza zei dat alleen dat wat moeite kost ook echt de moeite waard is. De blaren van de wandelaars kan iedereen zich goed voorstellen, maar de pijn en moeite van de sesshingangers die meer dan zeven uur op één dag roerloos op de grond zitten is voor veel mensen moeilijker te begrijpen. Die pijn is ook meer geestelijk dan lichamelijk. De enorme verveling, de kwellende vraag waarom doe ik dit in vredesnaam? en de verleiding om lekker te gaan fantaseren in plaats van met je aandacht bij de oefening zijn, dringen zich voortdurend aan je op. Uren worden doorgebracht met de gedachten aan weglopen en naar huis gaan. Hele verhalen worden verzonnen over wat bij het afscheid van de leraar te zeggen en hoe thuis uit te leggen dat je ermee gestopt bent. Toch houdt bij de sesshin 98 procent het zeven dagen vol en de Nijmeegse vierdaagse loopt 90 procent uit. Mensen die beide hebben gedaan zeggen dat een sesshin zwaarder is dan de vierdaagse en ook zwaarder zou zijn dan een triatlon. Ik moet dit van horen zeggen hebben, want ik heb zelf noch een marathon, noch een Nijmeegse vierdaagse gedaan, maar wel bijna 100 sesshins.
Blaren prikken en slaan
De organisaties van beide evenementen doen er natuurlijk alles aan om de deelnemers zo goed mogelijk te verzorgen. De
sesshin is all-inclusive en al om 5 uur, bij het opstaan, staan de koffie en thee klaar en is er een volkoren biscuitje om het goed vol te kunnen houden tot het ontbijt om 7.30 uur. Er is altijd vers fruit en er is constant bronwater, gekoeld en op kamertemperatuur en de vegetarische maaltijden zijn tot in de puntjes verzorgd. Misschien komt het door deze volledige verzorging, met ook dagelijks voor alle deelnemers aan een sesshin een kort gesprekje met de leraar, dat ons uitvalpercentage zoveel lager ligt dan bij de vierdaagse. De vierdaagse lopers worden veelal gekweld door stijve spieren en blaren en sesshingangers hebben pijn in de knieën en voelen vaak de spanningen die in hun lijf zitten in de spieren tussen de schouderbladen. Ook daar doet de organisatie wat ze kan. Het Vierdaagse comité zorgt voor veel EHBO-vrijwilligers die massaal als pijn-verlichters-met-naald de lopers helpen weer verder te kunnen. Sommigen vrijwilligers doen dit werk jaar in jaar uit. In de sesshin komen we niet langs met een naald, maar met een stok en - uitsluitend op verzoek - net als met de blaren, slaan de wel getrainde vrijwilligers (die zelf ook deelnemen aan de sesshin) met een platte stok zachtjes op de zere spieren tussen de schouderbladen. Dat leren ze tijdens de
rituelen-opleidingsdag voor zenleraren, zoals die afgelopen zaterdag werd gehouden in Nijmegen (zie foto). De deelnemers aan de komende sesshin kunnen dus weer rekenen op ervaren pijn-verlichters-met stok. Deze stok-massage zoals ik die noem, ziet er barbaars uit, maar ja het blarenprikker ziet er ook niet lekker uit. Het effect van de stok is dat de spieren waarin de spanning zich vaak heeft opgehoopt een beetje gaan gloeien en die warmte doet de spieren ontspannen en maakt dat je weer met je aandacht naar je beoefening kunt gaan. Degenen die het allemaal ondergaan weten hoe enorm verlichtend het kan werken en hoe dankbaar je kunt zijn voor de vrijwilligers die dit precisiewerk met veel liefde en aandacht doen.
Wij wensen alle vierdaagselopers en sesshindeelnemers alvast heel veel toewijding en doorzettingsvermogen toe, want dan komt de rest ‘vanzelf’.
De komende
zomersesshin van 22 t/m 28 juli o.l.v. Rients zal gaan over ‘Hoe de Verlichting te bereiken?’
Voor deze sesshin zijn nog enkele plaatsen beschikbaar.
Klik hier voor meer informatie en aanmelding.
De herfstsesshin van 14 t/m 20 oktober o.l.v. Lilian van der Vaart zal gaan over ‘Vriendschap als keuze’.
Klik hier voor meer informatie en aanmelding.
Van hernia tot zen
Wat is angst en hoe er mee om te gaan
Ik geloof dat ook kinderen behoefte hebben aan momenten van rust en zelfreflectie
Experiment: Zie alles als een droom
Door zen heb ik ingezien dat het leven draait om de verbindingen die je maakt
Recensie Nexus van Yuval Noah Harari