Eerste sesshin, mijn leven vertraagd
Onlangs heb ik voor een eerste keer deelgenomen aan een sesshin (zenretraite). Of beter gezegd: ik heb een eerste sesshin doorstaan.
Arjan Bosman, Zen.nl Utrecht
Kort nadat ik in 2007 uit een huwelijk was gestapt, wilde ik mijn levenspad herijken. Tijdens een leerroute leiderschap werd een dagdeel besteed aan een
introductie van zenmeditatie. Een boeiende en inspirerende schets van de kracht van meditatie bij het tot rust brengen van onze gedachten en het verwerken van onze ervaringen en prikkels. Destijds heb ik een aantal maanden zo nu en dan gemediteerd. De jaren daarna dacht ik met enige regelmaat dat het goed zou zijn om weer eens wat met meditatie te doen; toch kwam het er niet van.
Uitgedaagd
Twee jaar terug kwam ik opnieuw in aanraking met meditatie, doordat mijn werkgever mij en een aantal collega’s een
introductie in zenmeditatie voorschotelde door (opnieuw)
Rients Ritskes. Ik was blij verrast dat mijn leidinggevende dat had georganiseerd en ik was opnieuw geïnspireerd. Het
meditatiekussen mochten we mee naar huis nemen en op een vervolgbijeenkomst werd ik uitgedaagd om meditatie tot een vast onderdeel te maken van mijn leven. Gegrepen door de rust, aandacht en verscherpte focus die meditatie brengt, volg ik inmiddels wekelijks zenlessen bij
Zen.nl in Utrecht. Weer werd ik uitgedaagd om nieuwe dingen te leren en zo ontstond de wens om mij meer te verdiepen in zen en zenmeditatie. Nu ben ik begonnen met de
opleiding tot zenleraar.
Deelnemen aan een aantal
sesshins maakt deel uit van het opleidingstraject. Vorige week was het dan zover: zes dagen in stilte, met een strak en uitdagend dagschema: vroeg opstaan, sutra’s zingen, lezingen volgen, sporten en vooral aan een groot aantal meditatiesessies deelnemen. Het was een bijzondere en zeer inspannende ervaring; een snelkookpan van in stilte samen zijn, aandacht, gedachten, inzichten, pijn en vooral leren van de pijn.
Pijn
Dat mediteren veel pijn kan doen, blijkt wanneer ik na een eerste dag met meditatiesessies (zazen) afgewisseld met loopmeditatie (kin hin) en twee meditaties buiten (ya za), gewoon niet meer in de meditatiehouding kan blijven zitten. Mijn ademhaling is (te) oppervlakkig en onrustig en ik kan de meditatiehouding tijdens de laatste meditatie niet meer volhouden. Met een trillend lichaam en scheef zittend, volbreng ik de laatste meditatie van de dag. Ik zie tijdens deze sessie nog wel dat er een kleine pad over het terras gaat tussen de mediterende mensen door. Het beestje huppelt rustig verder en ik denk: Als het een ree was geweest, was ik nu verlicht.
De volgende dag vallen de meditaties me iets minder zwaar. Het zoeken naar de (juiste) houding geeft gek genoeg wat rust, nu ik kan voelen dat ik niet recht zit en ik mijn houding kan corrigeren. Het doet nog steeds pijn aan knieën en voeten, maar in tegenstelling tot de vorige avond kan ik alle sessies blijven zitten. Ik merk dat ik met allerlei gedachten de moed erin probeer te houden. Zo tovert de gedachte aan hoe ik buiten mediteerde tijdens mijn vakantie op Corsica een glimlach op mijn gezicht; een welkome afleiding van de pijn die ik voel. Tegelijkertijd hoor ik terug wat er die ochtend tijdens de dagelijkse lezing (Teisho) werd gezegd: pijn is een illusie en met een positieve afloopverwachting kun je die doorstaan. Langzaam vindt de realiteit van beide ideeën bodem in mijn worstelende geest. De vraag dringt zich bij mij op of ik mogelijk niet te veel wil. Zo van: ja graag, doe alles maar in één keer. Je kunt het alvast maar gehad hebben.
Traag ademen
De nacht daarna slaap ik goed en de volgende morgen denk ik de oorzaak van de pijn en de onrust van lichaam en geest te hebben gevonden. Ik heb meer aandacht voor een rustiger en diepere ademhaling (een jaar eerder had ik daar al op geoefend) en ik laat mijn lichaam – na een diepe en rustige uitademing – de inademing als vanzelf weer oppakken. Het voelt alsof mijn leven zich vertraagt; ik merk tot mijn blijdschap dat mijn lichaam en geest tot rust komen. Ik heb geleerd wat ik al wist. Vanaf dat moment zie ik de verdere
sesshin met meer vertrouwen tegemoet.
Desondanks zijn er vooral ‘s avonds ook momenten dat ik er bij wijze van spreken een moord voor zou doen om een wandelingetje met de hond te maken; zelfs als dat een eigenwijze terriër is. Overigens zijn er gelukkig meer momenten dat ik denk: gelukkig is er geen eigenwijze terriër die een ommetje moet.
De komende herfstsesshin van 14 t/m 20 oktober onder leiding van Lilian van der Vaart zal gaan over ‘Vriendschap als keuze’.
Voor deze sesshin zijn nog enkele plaatsen beschikbaar.
Klik hier voor meer informatie en aanmelding.
Van hernia tot zen
Wat is angst en hoe er mee om te gaan
Ik geloof dat ook kinderen behoefte hebben aan momenten van rust en zelfreflectie
Experiment: Zie alles als een droom
Door zen heb ik ingezien dat het leven draait om de verbindingen die je maakt
Recensie Nexus van Yuval Noah Harari