Een stekje geluk


Een stekje geluk



De schrijver van dit stukje bezocht de Dalai Lama in Rotterdam Ahoy. De opvattingen over geluk van de Dalai Lama blijken overeen te komen met die van Zen.nl. Ook hij wil mensen faciliteren in het realiseren van duurzaam geluk. Onder duurzaam geluk verstaat de Dalai Lama het vermogen om onder allerlei omstandigheden meer te kunnen genieten van de uitdagingen die het leven biedt.

Chris den Engelsman, Zen.nl Utrecht

Op de markt van voorspoed en geluk rond het bezoek van de veertiende Dalai Lama aan Nederland tref ik ook de goedlachse in het wit geklede Sasi Lama. Hij verkoopt hier stekjes van de originele Pipal- of Bodhiboom (Ficus religiosa) waaronder de Boeddha in Bodh Gaya in India de inzichten kreeg die hij in zijn latere leven zou onderwijzen.

De Dalai Lama zegt: ‘If you want to be happy, practice compassion. If you want others to be happy, practice compassion.’


Bomen en de Boeddha
Bomen zijn belangrijk in alle fases van het leven van prins Siddhartha Gautama. Zo wordt hij onder een Salboom (Shorea robusta) geboren, terwijl zijn moeder zich vasthoudt aan een van de takken van deze boom. Als kind speelt hij onder de bomen in de paleistuin, en het zijn bomen die over hem waken tijdens zijn ascese. Bomen zijn vervolgens getuigen als hij mensen onderricht aan hoven en in tuinen en parken. Ten slotte zal hij sterven onder twee Salbomen.

De boom staat voor levenskracht en standvastigheid. Twee zaken die volgens de Dalai Lama onontbeerlijk zijn in onze zoektocht naar geluk. Voor de Dalai Lama – en wie zal hem tegenspreken – is het doel van ons leven een zoektocht naar geluk. Hiervoor moeten we nadrukkelijk bereid zijn ons leven ook daadwerkelijk op geluk te richten. We moeten leren onze emoties te doorzien, negatieve die ons pijn bezorgen en positieve die ons naar geluk leiden, voor onszelf en anderen. Bij iedere stap kunnen we ons afvragen of die ook tot meer geluk leidt. Leren, onze zelfkennis verdiepen en gedisciplineerd leven zijn hiervoor de sleutels, volgens de Dalai Lama. We moeten niet zozeer slimmer worden, maar kennis die ons van binnenuit verandert, en daarom gericht is op het ontwikkelen van een goed hart.
         Door te mediteren kunnen we de ware staat van onze geest en hoe die werkt leren kennen en daarmee ook leren ons leven op geluk te richten. Ons zelf leren kennen en begrijpen hoe de geest werkt, zijn de belangrijkste dingen die we kunnen doen. Wellicht dat ook hier het doel – geluk – en de middelen – studie, zelfkennis en discipline – voor een belangrijkdeel samenvallen.

Seculier en spiritueel
Het laatste ingrediënt voor een gelukkig leven is de spirituele dimensie. In het onderricht van de Boeddha vinden we een raamwerk dat ons kan helpen een gelukkig leven te leiden, namelijk de vier edele waarheden en het achtvoudige pad. Beide zijn volgens de Dalai Lama prima los te zien van het religieuze boeddhisme, waar hij westerlingen overigens liever vanaf houdt dan naar toe voert. De Dalai Lama bepleit dus een vorm van seculier boeddhisme, waarbij het gaat om de inzichten en het gedachtegoed. Volgens de Dalai Lama zullen we ook compassievoller leven, wanneer we de werking van onze geest beter leren kennen. Compassie is in zijn visie een onlosmakelijk deel van onze natuur en misschien wel de belangrijkste sleutel tot geluk. Compassie geeft ons de mogelijkheid ons daadwerkelijk te verbinden met de ander; dan moeten we van compassie wel een activiteit maken, die verder gaat dan passief meeleven.

Trouwens, het stekje van de Bodhiboom gedijt uitstekend. De gedachte dat ik na vijfentwintig jaar goede zorgen en trouwe meditatiebeoefening onder dit stekje mijn moment van inzicht mag beleven stemt me nu al gelukkig.

True spirituality is a mental attitude, that you can practice at any time
Dalai Lama