Slaperigheid tijdens mediteren
Marleen Tol, Zen.nl Oegstgeest
Vorige maand nam ik deel aan een korte sesshin en weer speelde mijn sesshinkwaaltje op: slaap. Niet een beetje gaperig, maar echt bijna omvallen en daarvan wakker schrikken, als midden in een droom. Ik slaag er in zo’n toestand niet in om langer dan vijf (!) tellen of uitademingen wakker te blijven en dat uren achter elkaar. Zonde van de tijd natuurlijk!
Een tip die ik eens kreeg van
Rients: probeer tijdens het uitademen terug te tellen van 20 naar 1. Tips die ik ook uitprobeerde: tellen bij inademen en rigoureus in de lotushouding gaan zitten, maar ik kom niet verder dan een kwart lotus.
Op internet vond ik nog een flink aantal maatregelen die je kunt treffen om met dit euvel om te gaan.
•
Zorg dat je voldoende uitgerust bent
Als je erg vermoeid bent kun je misschien beter eerst even gaan rusten voordat je begint met je meditatie.
•
Kies een goed tijdstip uit voor je meditatie
Niet op elke tijd van de dag ben je even helder. Als je die vrijheid hebt, kies dan het tijdstip waarop je het meest helder bent; dit kan van persoon tot persoon verschillen.
•
Eet niet vlak voordat je gaat mediteren
Vlak na het eten mediteren werkt voor de meeste mensen niet, omdat het slaperigheid in de hand werkt. De spijsvertering eist veel bloed en zuurstof op, wat ten koste gaat van een helder hoofd. Als je voor langere tijd gaat zitten, eet dan voorafgaand altijd licht en minder dan je gewend bent.
•
Maak geest en lichaam wakker voordat je begint
Vooral ’s ochtends meteen na het opstaan kan dit nodig zijn.
o Doe lichte lichamelijke oefeningen. Maak een kort wandelingetje om je bloedcirculatie goed op gang te brengen.
o Ga even naar buiten en adem frisse buitenlucht in. Ook met blote voeten door het gras lopen maakt je goed wakker.
o Ga douchen voordat je mediteert. Dat stimuleert lichaam en geest; vooral als je een koude douche neemt!
•
Probeer loopmeditatie
Je kunt met loopmeditatie beginnen en dan na een korte periode op je kussen plaatsnemen en verder mediteren.
•
Mediteer in een geschikte omgeving
Zorg ervoor dat de ruimte waar je gaat zitten niet te warm of te stoffig is maar goed geventileerd. Een vaste plek in je woonruimte zorgt ervoor dat je sneller in je meditatie komt.
•
Behoud je goede houding
De positie waarin je zit is zeer van belang. Zit met een gestrekte rug en strek door tot in de kruin. Wel de normale curves in je rug behouden maar niet inzakken. Let op dat je je hoofd niet naar voren laat zakken. Zit met je benen in een positie die niet te gemakkelijk voor je is, maar wel goed is vol te houden.
•
Sper af en toe je ogen wijd open
Door je ogen wijd open te doen, valt er even flink wat licht op je netvlies. Dat maakt je alerter.
•
Stel jezelf ook geestelijk in op een goede meditatie
Je wilt echt mediteren en je geeft de weerstand ertegen geen kans. Zeg tegen jezelf: Ik wil mediteren. Ik wil alert blijven en goed wakker – alert and aware – tijdens het zitten.
•
Maak gebruik van de kyosaku (aanmoedigingsstok) tijdens sesshins.
Van een flinke tik wordt je echt wel wakker.
•
Gebruik geen alcohol of drugs
Gebruik geen roesmiddelen wanneer je van plan bent om te gaan mediteren.
•
Mediteer gedurende een passende periode
Misschien loop je te hard van stapel en kies je een wel erg lange periode om te mediteren, vooral als je thuis mediteert. Begin liever met kortere periodes, bijvoorbeeld tien minuten en breidt die dan langzaam uit naar twee keer twintig minuten per dag.
•
Drink groene thee
Om jezelf vooraf wat op te peppen, kun je ook eens groene thee proberen. Daar zitten aan cafeïne verwante stoffen in die je centrale zenuwstelsel wel stimuleren, maar je ook weer niet te veel oppeppen, zoals koffie soms doet.
•
Heb geduld met jezelf
Doe gewoon je best, af en toe even wegdommelen is niet het einde van de wereld.
Interview zenleraar Walter Jacobs
Van hernia tot zen
Wat is angst en hoe er mee om te gaan
Ik geloof dat ook kinderen behoefte hebben aan momenten van rust en zelfreflectie
Experiment: Zie alles als een droom
Door zen heb ik ingezien dat het leven draait om de verbindingen die je maakt