Zen in Rotterdam-Zuid
Iemand die jukai krijgt, belooft onder meer zich te blijven ontwikkelen, en daarbij gebruik te maken van diverse bronnen, inclusief wetenschappelijke. Hoe blijven zenleraren zich verdiepen, welke bronnen buiten de zen-traditie kunnen ze raadplegen? Bijvoorbeeld door een coachingmethode te leren.
Hanneke Dijkman, Zen.nl Rotterdam
Een collega-coach van me veranderde; dat zag ik aan de manier waarop ze liep, waarop ze keek, waarop ze luisterde. Ze vertelde me dat die verandering te danken was aan de methode die ze had geleerd en dat die ook zijn impact had op de gesprekken die ze met cliënten voerde. Wat deze Methode Rességuier (MR) precies inhield, kon ze moeilijk verwoorden. Wel vertelde ze dat MR werd ontwikkeld door de Franse fysiotherapeut Jean Paul Rességuier, en dat de methode wordt toegepast in Italië, Zwitserland, Frankrijk, België, Brazilië en nog meer landen. MR is bruikbaar in heel verschillende werkvelden: onderwijs, verloskunde, fysiotherapie, manuele therapie, muziek, diergeneeskunde en coaching.
Mijn ‘rationele ik’ protesteerde lichtjes, want er was wel heel weinig te lezen over deze methode. Maar mijn ‘nieuwsgierige ik’ of misschien wel de boeddhist in mij besloot mee te doen aan een proefbijeenkomst.
Die smaakte naar meer. Ik meldde me aan voor de basisopleiding ‘Methode Rességuier’. In mijn motivatiebrief schreef ik: ‘Hoewel ik de stilte ken vanuit zenmeditatie, gebruik ik in mijn contacten vooral woorden. Om mijn klanten, de deelnemers aan mijn zenmeditatiecursus, mijn naasten en mezelf beter te kunnen dienen, wil ik leren om meer stilte te gebruiken in mijn contacten, er te zijn.’
Stilte onder woorden
Nu vraagt de redactie van ZenActueel me te verwoorden wat ik daar leerde. Woorden geven aan een fysieke ervaring: laat ik het proberen. Vanuit de meditatie ken je ongetwijfeld het vastberaden voornemen om aandachtig te zijn bij wat er is: gedachten, gevoelens en fysieke gewaarwordingen opmerken. De Methode Rességuier (MR) nodigde me uit om met diezelfde vastberadenheid te zijn bij de ander. Gewoon naast iemand zitten of staan, in stilte.
‘Wees er met al je kilo’s’ wordt steeds herhaald. ‘Voel wat er gebeurt in je lijf, welke tendensen tot verandering er in dat lijf zijn.’ Dat bleken er veel te zijn. Die aandacht maakt dat iedere spanning en verzachting, ieder temperatuurverschil, iedere beweging in spieren of darmen interessant wordt. Het lijf geeft zelf aan wat nodig is. Van tevoren een vraag of een probleem vaststellen is niet nodig. Alle cellen veranderen continu! Daar alle aandacht op richten is
a hell of a job én een continue bron van plezier.
We oefenen met zijn tweeën, de een als begeleider, de ander als cliënt. Eerst in stilte, als een snelkookpan onder druk waarin iets gaar wordt. Aan de hand van wat ik als begeleider opmerk, stel ik op het juiste moment vragen die gaan over de fysieke ervaring die er NU is. Later wordt dat uitgebreid met vragen over de bijbehorende emoties en gedachten. Het blijkt dat gewoon ‘er zijn bij de ander’ een proces in gang zet: emoties komen boven én transformeren. Bij Zen.nl noemen we dat proces: bubbels veranderen in puntjes. Ondertussen observeer ik als begeleider de veranderingen in mijn eigen lijf én laat ze weer los.
Daarbij laat ik me ook voeden door de omgeving. Mijn blik is wijd, ik kan zo maar genieten van een wolk die voorbij komt of de kleur van iets op de achtergrond. Daardoor ontstaat een mooie middenweg: én aanwezig zijn én de ander de vrijheid laten om door te gaan met voelen wat er verandert.
Door zo samen in contact te zijn beïnvloeden we continu elkaars cellen, gevoelens, gedachten, gedrag. Tegelijkertijd mag jij er zijn, met al jouw kilo’s, gevoelens, gedachten, gedrag. En ik mag er zijn, met al mijn kilo’s, gevoelens, gedachten, gedrag.
Vastberaden
De drie keer drie dagen van de opleiding voelen als sesshins. We oefenen honderd procent aanwezig zijn in contact met de ander. Ben ik in de oefening de cliënt, dan merk ik dat mijn lijf oude bubbels verwerkt. Ben ik de begeleider, dan merk ik dat de ander oude bubbels verwerkt, terwijl ook mijn eigen proces doorgaat. Dat proces maakt dat ik een enorm gevoel van vrijheid, van autonomie ervaar.
Op het kussen tijdens de lessen van de leraar, in een coachgesprek met een klant, bij het ziekenhuisbed van een familielid zit ik met dezelfde innerlijke vastberadenheid. Ik merk dat dit mijn contacten verrijkt, verdiept. Ik krijg als reacties dat ik zo’n rust uitstraal, dat mensen zich gesteund voelen.
Zendo
Al meer dan twaalf jaar woon ik in deze wijk op (Rotterdam) Zuid, waar her en der boeddha’s staan als hedendaagse tuinkabouters, heggen gesnoeid worden en nog steeds geen enkele hippe koffietent te vinden is. Al die jaren dat ik zenles geef, kwam het nooit bij me op hier een zenvestiging te beginnen; dat paste hier toch niet? In mei ontdekte ik zomaar een ruimte te huur die perfect te gebruiken zou zijn als zendo en ik voelde: ik en zen mogen ook hier zijn.
Sinds begin juli fiets ik vanuit mijn eigen zenvestiging door de wijk met postertjes van Zen.nl en probeer vastberaden en liefdevol te zijn bij wie en wat ik NU tegenkom. Ik geniet.