Thema zomersesshin: Ik en de ander

Rients, Zen.nl Nederland. Het thema voor de komende zomersesshin is: Ik en de ander, autonomie in verbondenheid. Dit is min of meer hetzelfde thema als Floor Rikken behandelt in de komende voorjaarsesshin. Het thema is voor ons moderne mensen van het grootste belang en krijgt op deze manier de aandacht die het verdient. Hoe verhoud ‘ik’ mij tot de ‘ander’? Wanneer ben ik autonoom, wanneer is dat egoïstisch en wanneer laat ik me teveel meeslepen? Allemaal vragen die ons dagelijks bezighouden, maar waar we nauwelijks bij stilstaan. De gevolgen van dit niet bewust omgaan met deze dilemma’s liegen er niet om. Doordat we de verhouding ‘ik’ versus de ‘ander’ niet helder hebben, zijn we het ene moment te meegaand en het andere weer te assertief en voelen ons bij geen van beide gelukkig. Hoe vinden we een goed evenwicht tussen egoïsme en altruïsme, tussen assertiviteit en meegaandheid? Mediteren helpt, maar is het de oplossing?


Byung-Chul Han


De vermoeide samenleving

Veel van de citaten die we gaan bespreken tijdens de komende zomersesshin zullen komen uit het boek De vermoeide samenleving van de Duits/Koreaanse filosoof Byung-Chul Han. In 2002 publiceerde hij een zeer lezenswaardig boekje over De filosofie van het zenboeddhisme en in De vermoeide samenleving gaat hij in op de uitdagingen van deze tijd. Waren we vroeger slaaf van het moeten van onze ouders, bazen, kerken, staat en cultuur, nu zijn we slaaf van de het idee dat we vrij zijn en alles kunnen en daarom ook moeten. In het huidig ik-tijdperk voelen we ons als nooit tevoren zelf verantwoordelijk voor ons wel en wee. Toch brengt deze ‘vrijheid’ voor veel mensen minstens even veel zorgen met zich met als dat het ons ervan verlost, met alle stress, depressies en burn-outverschijnselen die daarbij horen.


‘We willen niks missen, moeten alles weten en meemaken en we willen al onze talenten benutten.’

We willen alles

We kunnen tegenwoordig bijna alles wat we willen, maar menen daardoor ook alles te moeten. We zullen en moeten alles meemaken. Zit het even tegen, dan is geen kunst en vliegwerk gek genoeg om ons heilige willen en moeten toch in kunnen om te zetten. Kijk naar alle mogelijkheden die we inzetten om toch kinderen te krijgen, ook als dat van nature niet lukt. Het ‘moeten’ komt niet meer van de ander, maar nu vanuit ons zelf. We willen niks missen, moeten alles weten en meemaken en we willen al onze talenten benutten. Doen we dat alles niet, dan menen we te falen en voelen ons daar dan zeer schuldig over zonder dat we een god, de kerk, onze baas of de maatschappij daarvoor verantwoordelijk kunnen houden. Dat gevoel van verantwoordelijkheid voor ons eigen welslagen is prachtig zolang het lukt, maar even rampzalig wanneer het een beetje tegenzit. En dat laatste overkomt iedereen natuurlijk vroeg of laat.




Transparantie en Diamantsutra

Tijdens de sesshin zullen we door de heldere citaten van Han, ons meer bewust worden van ons eigen dwingende willen, kunnen en moeten. Deze bewustwording maakt dat we echte keuzes kunnen maken, in plaats van langer slaaf te zijn van alles wat tegenwoordig kan en daarom moet. We kijken daarbij ook naar het thema ‘transparantie’. Dit lijkt het toverwoord te zijn in de huidige maatschappij, maar lost het ook werkelijk wat op? Volgens Han heeft het op een doorgeschoten manier in ieder geval een belangrijke keerzijde. Het leidt tot het uitbannen van wat niet past en dus leidt het tot het uitbannen van het bijzondere. Als alles transparant is, is niets meer bijzonder en is vertrouwen overbodig geworden. We staan stil bij deze paradox en zullen ontdekken hoe Het Diamantsutra een praktisch antwoord geeft op deze ogenschijnlijke tegenstelling rond transparantie.

De zomersesshin o.l.v. Rients is van 9 t/m zaterdag 15 juli 2017. Klik hier voor meer informatie en aanmelding