De zendo’s zijn weer begonnen!

Jan de Boer, Zen.nl Groningen. Met een goed gevoel stapte ik op mijn fiets richting huis. Hoewel ik mijn huiswerk beter had kunnen voorbereiden, kreeg ik na de les een compliment van een mede-cursist over mijn goede houding. De drukte van het nieuwe collegejaar had mij enigzins ontregeld, daarnaast had ik de teugels laten vieren wat betreft tweemaal daags twintig minuten mediteren. De tweede meditatieperiode vlotte voorbij en dat zorgt voor een extra zetje in de rug om er weer een week tegenaan te gaan.

Zaterdag stond ik vroeg buiten om te gaan werken aan een tafel die ik eerder had gekocht met het plan deze op te knappen. Denkend aan een originele invulling van mijn huiswerk begin ik de spullen bij elkaar te zoeken om het bovenblad te schuren. Ik pak een elektrische schuurmachine, eentje die met twee handen bedient moet worden: één handvat die uitloopt in de rug van het apparaat met aan het andere end een kop waar je je handpalm omheen kan leggen. Na een klein uur ben ik al klaar met schuren, toch is het resultaat mij niet geheel naar tevredenheid. De oude bruine lak was bij de nerven blijven zitten en het verschil is te groot om er een nieuwe laag op aan te brengen. Na een hoekje echt mooi schoon geschuurd te hebben, besluit ik ondanks dat dit veel tijd gaat kosten het blad in z’n geheel te schuren.

Het stille weer is een eerste verkondiging dat de herfst over enkele tijd aanbreekt. De zon en soms een briesje wind maakt het aangenaam om naast de oude woonboerderij te werken. Geen enkele reden dus om er vanaf te zien of het uit te stellen. Schuren hoeft er niet persé hard aan toe te gaan en vraagt zelfs enige toewijding. Drukken geeft niet voldoende effect en ook zal dit voor uitputting zorgen. Goed schuren trekt parallellen met zazen; goede beheersing vergt een open geesteshouding. Het kost de nodige inspanning om het blad zo vlot mogelijk schoon te krijgen. Ik ontdek dat het effectief is het apparaat haaks op de nerf te zetten. Het apparaat moet niet te stijf in je handen klemmen en de hoek waaronder je schuurt is afhankelijk van hoe dicht de nerven in het hout op elkaar zitten. Aanvoelen met de voorste hand waar het apparaat in zijn beweging heen wil, tegelijkertijd voorover buigen om te kijken waar de oude lak al weg is. Het constant aanpassen om zo effectief mogelijk te schuren is een doorlopende cycli van het voorgenoemde en is daardoor een goede concentratie oefening. Elke keer dat je gedachten ergens anders zijn, moet je jezelf weer bij de les halen om opnieuw in het ritme te komen.


De eerste bladeren die al zijn gevallen worden na zo’n 5 uur werk bedolven door een laagje stof. Ik merk op dat ik nauwelijks moe ben en een voldaan overheerst wanneer ik het resultaat zie. Allerlei gedachten waren door mijn hoofd gesprongen in de aflopen uren. Zoals de noodzakelijkheid dat bomen zich van hun bladeren ontdoen zodat ze in het voorjaar weer aan kracht kunnen winnen. De zenleraar die je ondersteunt je oude huid zo verfijnd mogelijk af te werpen. De oude wortels van de bomen als symboliek voor de diepere lagen die soms uitkristalliseren. Misschien verdiep ik mij verder in de tradities wanneer ik besluit ook de poten te gaan onderwerpen aan een reiniging. Het laatste stukje schuren deed mij herinneren aan de afsluitende meditatie periode van mijn eerste sesshin. De vreugde begint naar binnen te druppelen, maar nog steeds leer je geconcentreerd verder te werken. Voor mij ligt het blad, ontdaan van zijn beschadigde vel toont het hout zijn veerkracht door de jaren heen. Het is weer klaar om enige tijd trouwe dienst te kunnen voldoen.

Zo heb ik mijn huiswerk waarbij denken, voelen en doen samen vallen op papier. Met de Friese landerijen in mijn aanzicht zit ik met voldoening in de trein richting de stad. Anderen zullen dit vast herkennen want voor jong en oud; de scholen zijn weer begonnen!