De effectiviteit van goede voornemens
Rients Ritskes, Zen.nl Nederland. Hoe functioneel is het om doelen te stellen en goede voornemens te hebben? De meningen erover verschillen nogal. Sommigen denken dat het stellen van doelen niet zen zou zijn, omdat je met zen altijd in het hier en nu zou moeten leven. Anderen beweren dat het niet zinvol is omdat het al te frustrerend is wanneer je weer je streven niet haalt. Toch is doelen stellen wat mensen onderscheid van dieren en de aard van de doelen die we ons stellen bepaald in hoge mate wat voor mens we zijn. Wij zijn onze doelen en onze intenties bepalen ons gedrag.
Ikigai
In het zuiden van Japan ligt het eiland Okinawa. Ondanks mijn vele bezoeken aan het land, ben ik nooit in Okinawa geweest en dat komt omdat het met de boot nog 23 uur varen is vanaf Kyushu, de zuidelijkste van de vier hoofdeilanden waaruit Japan bestaat. Maar bij een volgende gelegenheid zal ik het maar al te graag bezoeken. Op dit eiland in de Oost-Chinese zee wonen namelijk ongeveer 1,3 miljoen mensen en ze hebben volgens onderzoekers iets bijzonders gemeen, namelijk een hoog
ikigai-bewustzijn. Voor deze Japanse term hebben we in Nederlands geen passend equivalent, maar het wordt over het algemeen vertaald met ‘reden om op te staan’ oftewel ‘dat wat zingevend is in je leven’, kortweg een doel. Geen enkelvoudig doel, maar een non-dualistisch-doel. In Japan en in het bijzonder op Okinawa worden volgens onderzoek mensen met ikigai-bewustzijn zo’n 7 jaar ouder dan mensen die dat ontberen. Dit gegeven komt uit een gedegen studie onder zo’n 43000 Japanners en de resultaten zijn gecorrigeerd voor vele andere levensverlengende invloeden zoals leef- en eetgewoonten. Dus wel of geen ikigai-bewustzijn, wel of geen doel, maakt 7 jaar verschil in je levensverwachting.
Bouwstenen van ikigai
Ikigai is opgebouwd uit verschillende elementen en is dus niet alleen zoiets als roeping of passie maar ideaal gesproken een combinatie uit spirituele elementen als missie en roeping en praktische en sociale elementen als wat de wereld nodig heeft en waar je voor betaald wordt. Een belangrijk idee achter het begrip ikigai is ook dat iedereen het heeft. Dat is bijvoorbeeld het verschil met ons begrip roeping. Dat is meer iets wat je hebt of niet hebt, maar zo is het niet met ikigai. Iedereen heeft het, maar het is een kwestie van bewustwording en keuzes maken. En die bewustwording en de keuzes die je maakt zorgen ervoor dat je ikigai ervaart en de levensenergie optimaal stroomt.
Dus het lijkt de moeite waard om je meer bewust te worden van je ikigai en eens te onderzoeken hoe die bij jou in elkaar steekt. Kleur je eigen ikigai schema in en kijk hoe je er nu voor staat en kleur het misschien nog eens in voor hoe je wilt dat het er over een jaar voor staat. Ideaal gesproken heeft je ikigai een mooie mix van alle ingrediënten uit het model. Misschien dat er uit je toegenomen ikigai-bewustzijn zelfs nieuwe goede voornemens voortkomen, die overeenkomen met waar je van houdt, wat de wereld nodig heeft, waar je voor betaald wordt en waar je goed in bent. Naarmate je je hier meer op richt in de keuzes die je maakt, betekent dat misschien wel niet alleen maar een meer doelgericht 2016, maar zelfs een langer leven. Ik wens je veel ikigai toe en mocht je het nog niet helemaal voelen, kom dan naar een van
de komende sesshins, waar we hier meer aandacht aan zullen besteden.
Lees in deze ZenActueel ook: