Mindfulness en meditatie beter dan antidepressiva
Rients Ritskes,
Zen.nl Nijmegen. "Het slikken van antidepressiva kan gepaard gaan met gewichtstoename, een verhoogde kans op diabetes, seksuele stoornissen en emotionele afvlakking. Daarom proberen nogal wat mensen ermee te stoppen; precieze aantallen zijn nooit in kaart gebracht. Stoppen met antidepressiva blijkt in de praktijk vaak moeizamer en pijnlijker dan verwacht. In de helft van de gevallen treden problemen op, blijkt uit een studie uit 2005. Vooral het afbouwen van middelen die snel uit het lichaam verdwijnen, zoals paroxetine (merknaam Seroxat) en venlafaxine (merknaam Efexor), kan gepaard gaan met - soms heftige - afkickverschijnselen. Mislukte stoppogingen bevestigen de vrees die de patiënt toch al heeft: zie je wel, ik heb die pillen nodig.
Volgens onderzoekers van het
Radboudumc is de toename van het aantal mensen dat antidepressiva slikt deels te wijten aan het feit dat zo weinig mensen erin slagen om te stoppen of af te bouwen. Er komen wel steeds nieuwe gebruikers bij, maar stoppen met de medicatie doen er slechts weinig. Inmiddels slikken 1 miljoen Nederlanders antidepressiva.
Ontwenningsverschijnselen en terugval
'Weet u wat stoppen ook zo lastig maakt? Patiënten verwarren de onttrekkingsverschijnselen met een terugval. En dat is niet zo vreemd. De afkickverschijnselen gaan gepaard met onrust, labiliteit en angst. Dat zijn zaken waar paroxetine en venlafaxine juist voor worden voorgeschreven. Mensen denken al snel: zie je wel, ik heb dat stofje nodig, ik kan niet zonder. Daar zijn wij als artsen ook debet aan. We hebben te lang achter de 'serotoninetheorie' aangelopen en de patiënten verteld dat ze depressief waren omdat ze een tekort hadden aan dat stofje in de hersenen. Die biologische verklaring is, achteraf bezien, veel te kort door de bocht. Maar patiënten denken nu massaal dat ze een serotoninetekort hebben dat ze moeten aanvullen met een pil.'" Aldus was te lezen in
de Volkskrant van 12 december jl.
Meditatie even effectief als antidepressiva
Het toonaangevende medische tijdschrift
The Lancet publiceerde op 20 april 2015 een onderzoek waaruit bleek dat de effectiviteit van mindfulness / meditatie even groot is als die van antidepressiva. Het betrof een uitgebreide gerandomiseerde studie met meer dan 400 patiënten en keek naar de kans om na behandeling opnieuw in een depressie te vervallen.
Klik hier om het originele artikel in The Lancet te lezen of
hier om een kortere versie in de
Daily Mail Online te lezen. Het is niet zo gemakkelijk dergelijk onderzoek te doen, juist omdat men pas over langere tijd de effecten van een en ander kan meten. Deze studie volgde de patiënten ruim twee jaar.
Monniken
Waardoor mindfulness en meditatie zo effectief zijn is nog niet volledig in kaart gebracht. Kabat-Zinn, de uitvinder van mindfulness training (MBSR), schrijft daarover in
Medisch Contact van juli 2007: ‘Niemand weet hoe mindfulness precies werkt. Het heeft te maken met de kwaliteit van aandacht en bewustzijn. We hebben onderzoek gedaan naar de effecten van mindfulness, maar we weten nog niet hoe het biologisch of neurologisch werkt. Onze kennis daarover staat nog in de kinderschoenen. Kennelijk is meditatie de motor die veranderingen in het brein teweegbrengt. Dat zien we bijvoorbeeld aan de hersenen van monniken die veertig- of vijftigduizend uur hebben gemediteerd. Hun brein ziet er duidelijk anders uit dan dat van mensen die niet mediteren. Zelfs de hersenen van mensen die een meditatiecursus volgen, zien er al anders uit.
Lees in deze ZenActueel ook:
Like ons op facebook