Zen in de kunst van het boogschieten van Sjef van den Berg
Redactie ZenActueel. Op de site van Sjef van den Berg is een foto van hem als 4-jarige jongen te zien. Met een grote glimlach op zijn gezicht houdt Van den Berg zijn eerste handboog vast. Op de achtergrond staat een schietschijf op een grijze plastic stoel. Niet veel later zou zijn vader hem voor het eerst meenemen naar handboogschutterij Ons Genoegen in Nistelrode. ‘Ik was meteen verkocht’, herinnert Van den Berg zich.
Ruim 15 jaar later en 500.000 pijlen verder bereidt het 20-jarige talent uit Heeswijk-Dinther zich op topsportcentrum Papendal voor op de Olympische Spelen van Rio de Janeiro komende zomer. ‘Het gevoel een pijl op eigen kracht weg te schieten en in de tien punten te zien vliegen is magisch. Dat was vroeger al en dat is nu nog steeds zo.’
Iedere keer hetzelfde te doen
Verder is er het nodigde veranderd, vervolgt Van den Berg zijn verhaal. Wat begon als een onschuldig spelletje, werd al snel een uit de hand gelopen hobby. Tegenwoordig is handboogschieten zijn leven. Dag in dag uit schiet hij zijn pijlen richting de schijf, met als doel een medaille op de Olympische Spelen.
Als nummer één op de Nederlandse ranglijst en drievoudig Nederlands outdoor kampioen is Van den Berg zo goed als zeker van een plek in het Nederlandse team dat uit drie schutters zal bestaan. ‘Ik had vijftien jaar geleden nooit durven dromen dat ik me met de besten van Nederland en zelfs van de wereld zou kunnen meten’, zegt hij bescheiden.
‘De kunst is om iedere keer hetzelfde te doen en jezelf toch te verbeteren. Door elk detail te bestuderen kun je kleine stapjes vooruit maken.’ Juist het mentale aspect is op mondiaal niveau het belangrijkste, meent Van den Berg. Volgens hem heeft elke handboogschutter die deelneemt aan de Spelen de techniek wel onder de knie. De vraag is hoe sterk de schutter is wanneer hij een slechte pijl heeft afgevuurd.
‘In het begin kon ik woedend worden na een slechte pijl. Dan spande ik spieren aan die ik niet aan moest spannen. Door veel mentale training heb ik dat tegenwoordig goed onder controle. Ik laat mij niet zo snel meer van de wijs brengen. Ook niet tijdens de Olympische Spelen. Het blijven toch je eigen handboog en pijlen waarmee je schiet. En ook de schijf ziet er hetzelfde uit als die op Papendal of bij handboogschutterij Ons Genoegen.’
Iedere avond een kwartier op zijn kamer
Sjef van den Berg denkt dat het bij handboogschieten op topniveau voor 75 tot 90 procent draait om de mentale kracht van een schutter. ‘In de eerste jaren werk je aan je techniek. Maar hoe verder je komt, hoe belangrijker de concentratie wordt.’ Om zich tijdens wedstrijden optimaal te kunnen concentreren mediteert Van den Berg iedere avond een kwartier op zijn kamer. In kleermakerszit is hij dan vijftien minuten bezig met zijn ademhaling. ‘Zodra mijn gedachten afdwalen, probeer ik de focus weer op mijn ademhaling te krijgen.’
Die manier van denken helpt hem tijdens het afvuren van zijn pijlen. Door te mediteren leert Van den Berg een objectief oordeel te geven over een slechte pijl zonder daar een bepaald gevoel bij te krijgen. ‘Net als tijdens het mediteren probeer ik tijdens een wedstrijd aan zo min mogelijk dingen te denken. Als er toch andere gedachten in mij naar boven komen, kan ik de knop snel omzetten.’
In het begin las hij verschillende boeken en kreeg hij mentale training. Tegenwoordig voert hij de oefeningen dus zelf uit. ‘Ik merk dat het zijn vruchten afwerpt. Ik ben veel constanter geworden, kleine dingen vallen nu op de goede plek.’
Dit artikel is een verkorte weergave van
Het gaat om de slechte pijl uit het Brabants Dagblad van 4 februari 2016.
Lees in deze ZenActueel ook:
Like ons op facebook